Phó Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường của Quốc hội Phùng Đức Tiến, Giám đốc ĐHQGHN Nguyễn Kim Sơn và Phó Giám đốc ĐHQGHN Nguyễn Hữu Đức đồng chủ trì buổi tọa đàm.

Phát biểu tại tọa đàm, Giám đốc Nguyễn Kim Sơn cho biết, ĐHQGHN luôn chú trọng phát triển các hoạt động nghiên cứu khoa học ứng dụng gắn với doanh nghiệp, hướng tới khởi nghiệp theo phương châm “KHCN là động lực phát triển của đại học nghiên cứu”.

Các sản phẩm KHCN của ĐHQGHN ngày càng đa dạng và khẳng định được vị thế của mình, được xã hội ghi nhận. Tuy nhiên, sự phát triển KHCN của ĐHQGHN còn gặp nhiều vướng mắc, trong đó có vấn đề kết nối với doanh nghiệp. “Mục tiêu KHCN mà ĐHQGHN hướng tới là giải quyết các vấn đề thực tiễn nhưng các vấn đề này sẽ không được giải quyết tốt nếu không có sự kết nối, vào cuộc của doanh nghiệp” – Giám đốc ĐHQGHN Nguyễn Kim Sơn nhấn mạnh.

>>> Bản tin video

Phó Giám đốc ĐHQGHN Nguyễn Hữu Đức cho biết, là một tổ chức khoa học và công nghệ hàng đầu của đất nước, ĐHQGHN luôn thúc đẩy các hoạt động KHCN, phát triển thành đại học định hướng nghiên cứu và hỗ trợ khởi nghiệp. Các hoạt động KHCN đang được kiến tạo, quản lý và tổ chức theo mô hình 4P: Tăng cường quản trị theo mục tiêu (Purpose); Phát triển sản phẩm “Đạt đỉnh cao dựa vào tri thức”, nghiên cứu dẫn dắt giảng dạy và học tập, nghiên cứu tạo ra công bố, bằng sáng chế và tư vấn chính sách (Products); Tập trung vào các nhiệm vụ ưu tiên (Priorities) và Thúc đẩy quan hệ đối tác (Partnerships).

Thực hiện giá trị cốt lõi – tiên phong trong nghiên cứu khoa học và đào tạo trình độ cao cùng với chủ trương kết hợp giữa viện nghiên cứu và trường đại học, gắn nghiên cứu – triển khai với sản xuất – kinh doanh, ĐHQGHN xác định hợp tác trường – viện – doanh nghiệp – đối tác quốc tế vừa là phương thức vừa là mục tiêu hướng tới sự phát triển chung cho sự nghiệp KHCN và giáo dục đại học Việt Nam.

Phó Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường của Quốc hội Phùng Đức Tiến cũng đánh giá cao vai trò của KHCN với trường đại học và cần thiết kết nối giữa nhà trường và doanh nghiệp. Ông cho rằng, với tiềm lực lớn về KHCN cùng sự quan tâm sát sao của Ban Giám đốc, ĐHQGHN có thể tận dụng thế mạnh này cho sự phát triển bền vững của mình.

Bà Đinh Thị Thu Hiền – Phó Tổng Giám đốc Công ty Dược phẩm Việt Nam cho biết: “Công ty Dược phẩm Việt Nam và ĐHQGHN chưa có hợp tác chính thức nhưng với nguồn lực lớn các nhà khoa học có uy tín ở tất cả các lĩnh vực, trong đó có lĩnh vực Y Dược – lĩnh vực mà chúng tôi đặc biệt quan tâm, tôi cho rằng các nhà khoa học của ĐHQGHN sẽ hỗ trợ chúng tôi trong việc sáng chế các công thức cho các sản phẩm dược phẩm và thực phẩm chức năng mà chúng tôi đang hướng đến cho thị trường Việt Nam”.

Đánh giá cao các kết quả hợp tác bước đầu giữa Tập đoàn Viễn thông Quân đội Viettel và ĐHQGHN về việc thành lập Viện Công nghệ Hàng không Vũ trụ, ông Nguyễn Vũ Lưu cho biết, hợp tác này có sự tham gia của doanh nghiệp từ xây dựng chương trình đào tạo, định hướng phát triển, nghiên cứu. Vừa qua, Viện đã tuyển chọn được 12 sinh viên năm thứ hai của Trường ĐH Công nghệ theo học chương trình đào tạo Công nghệ Hàng không Vũ trụ. Viettel đã cử đội ngũ nhân lực khoa học giàu kinh nghiệm cùng tham gia giảng dạy và hướng dẫn các dự án nghiên cứu thiết kế cho sinh viên.

Tại tọa đàm, các đại biểu tập trung thảo luận các vấn đề xung quanh mô hình hợp tác trường – viện – doanh nghiệp. Các đại biểu đều cho rằng, mối quan hệ hợp tác giữa trường đại học và doanh nghiệp cần có định hướng, không dàn trải, đặc biệt ưu tiên các sản phẩm dẫn dắt thị trường. Khái niệm doanh nghiệp xã hội, doanh nghiệp xanh không còn mới đối với các nước trên thế giới, nhưng mới chỉ manh nha xuất hiện ở Việt Nam vài năm trở lại đây. Chính vì vậy, trường đại học đóng vai trò nghiên cứu, hỗ trợ doanh nghiệp thông qua các hoạt động KHCN. Đồng thời, trường đại học phải phát triển đồng bộ hệ sinh thái khởi nghiệp, gắn kết nhà khoa học, các phòng thí nghiệm, các đơn vị với các doanh nghiệp, đối tác, cựu sinh viên, các quỹ đầu tư…

Nhận định về cơ chế, chính sách phát triển khoa học công nghệ, Phó Chủ nhiệm Phùng Đức Tiến cho biết, Nhà nước có nhiều cơ chế, chính sách tạo động lực cho hoạt động KHCN nói chung. Tuy nhiên, chưa có cơ chế để doanh nghiệp tham gia đầu tư vào trường đại học, sự phối hợp hệ sinh thái đổi mới sáng tạo chưa chặt chẽ, thiếu cơ chế cụ thể. Sự đầu tư của Nhà nước còn đứt quãng, chưa dẫn dắt thị trường. Bên cạnh đó, phía đơn vị chủ trì (trường đại học) còn thiếu tính chủ động về việc hỗ trợ thông tin, tài chính (phần lớn do các nhà khoa học tự triển khai); thiếu cơ chế chính sách trong việc chuyển giao tri thức, cơ chế hình thành doanh nghiệp KHCN dựa trên gắn kết nhà khoa học với doanh nghiệp.

Trưởng ban Khoa học và Công nghệ Vũ Văn Tích cho biết, đến nay, ĐHQGHN có 27 nhóm nghiên cứu mạnh, 5 nhóm nghiên cứu tiềm năng, 10 phòng thí nghiệm/trung tâm nghiên cứu trọng điểm, là đầu mối triển khai các nhiệm vụ KHCN trọng điểm của ĐHQGHN đồng thời tham gia giải quyết các nhiệm vụ KHCN ưu tiên của đất nước, tạo ra các sản phẩm KHCN tiên tiến, đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao, tăng cường năng lực hợp tác và hội nhập quốc tế.

Các định hướng ưu tiên phát triển và nhu cầu hợp tác với doanh nghiệp của ĐHQGHN tập trung vào các nhóm sản phẩm: Sản xuất chế biến trong nông nghiệp công nghệ cao; Sản xuất dược phẩm; Sản xuất Nhiên liệu sinh học và ứng dụng công nghệ xử lý môi trường; Phát triển công nghệ giám sát và quan trắc hàng hải; Công nghệ thông tin, viễn thông trong tư vấn và quản trị…

Quản trị đại học được thực hiện thông qua quản trị mục tiêu, trong đó các chỉ số xếp hạng luôn được đối sánh. Vị trí xếp hạng của ĐHQGHN luôn được cải thiện qua các năm. Năm 2017, ĐHQGHN duy trì thứ hạng 139 đại học hàng đầu châu Á theo bảng xếp hạng QS. Định hướng đến năm 2020, hoạt động KHCN đóng vai trò nòng cốt cho sự phát triển ĐHQGHN thành đại học định hướng nghiên cứu trong nhóm 100 đại học hàng đầu châu Á, đáp ứng yêu cầu phát triển của đất nước. Văn hóa công bố quốc tế ISI và Scopus đã được thiết lập và đang không ngừng phát triển ở ĐHQGHN, không chỉ đối với Khoa học Tự nhiên và Công nghệ mà còn cả trong lĩnh vực Khoa học Xã hội và Nhân văn. Các lĩnh vực này đều có công trình đăng trong tạp chí Nature. Năm 2017, ĐHQGHN đã công bố được 560 bài báo ISI/Scopus. Phát triển sản phẩm KH&CN hướng tới hỗ trợ khởi nghiệp đang có nhiều khởi sắc. Một số công nghệ đã phát triển được đến sản phẩm hoàn chỉnh: Viên hoàn giọt chứa tinh chất đan sâm, tam thất VNUBotimax; Trạm thu thông tin vệ tinh trên tàu biển; Hệ thống cảnh báo ô nhiễm bụi từ ảnh vệ tinh; Hệ thống CSDL tích hợp phục vụ phát triển vùng Tây bắc; Phát triển số hóa tri thức Việt… Với quan điểm phát triển diện và điểm, lĩnh vực KHCN của ĐHQGHN đang được đầu tư một cách đồng bộ với hệ thống hơn 300 ngành/chuyên ngành đào tạo, phục vụ nâng cao chất lượng đào tạo, trong đó có các hướng ưu tiên đáp ứng với xu thế phát triển của thế giới, với định hướng của quốc gia và thế mạnh của ĐHQGHN. Các nhiệm vụ ưu tiên được thực hiện thông qua các chương trình nghiên cứu trọng điểm cấp ĐHQGHN: Nghiên cứu Định vị và phát triển khoa học xã hội và nhân văn Việt Nam; Nghiên cứu Kinh tế học vĩ mô và chính sách kinh tế vĩ mô trong điều kiện hội nhập quốc tế của Việt Nam; Nghiên cứu Thích ứng với Biến đổi khí hậu; Nghiên cứu Tích hợp và phát triển bền vững các nguồn năng lượng tái tạo; Nghiên cứu và chế tạo các linh kiện micro-nano và mạch tích hợp ứng dụng trong các hệ thống đo lường, điều khiển, viễn thông và y tế…; Nghiên cứu khoa học tính toán tin – sinh – dược…; Chương trình KH&CN cấp nhà nước “Phát triển bền vững vùng Tây Bắc”. Bên cạnh đó, ĐHQGHN hướng tới nhóm các sản phẩm chất lượng cao cho quốc gia và định hướng tương lai: Phát triển bền vững, Biến đổi khí hậu; Công nghệ gen và tin sinh; Năng lượng xanh; Internet kết nối vạn vật; Nông nghiệp công nghệ cao; Nhiên liệu sinh học; Sàn giao dịch vận tải…