Tuy nhiên, sau sáu năm triển khai, có thể nói tiến độ dự án thực hiện còn chậm, chưa đạt yêu cầu đề ra. Ðể thể hiện quyết tâm, ý chí của Ðảng, Nhà nước trong việc xây dựng và phát triển ÐHQGHN thành trung tâm đào tạo lớn, tầm cỡ quốc gia và tiến tới ngang tầm quốc tế, ngày 21-2-2003, Thủ tướng Chính phủ thông qua báo cáo nghiên cứu tiền khả thi xây dựng Khu đô thị ÐHQGHN tại Hòa Lạc với thời gian thực hiện từ năm 2003 đến 2015, bao gồm 13 dự án thành phần. Theo đó mục tiêu chính là xây dựng khu đô thị đại học này hiện đại, tiên tiến bậc nhất khu vực Ðông - Nam Á; đồng thời là khu đô thị thông minh, tiêu biểu cho trí tuệ và văn hóa Việt Nam. Ðây cũng là khu đô thị đại học liên hoàn thống nhất gồm 09 trường đại học thành viên, 08 viện, 13 trung tâm nghiên cứu, 04 trường THPT chuyên với quy mô hơn 41 nghìn sinh viên.

Giáo sư, Tiến sĩ Mai Trọng Nhuận Giám đốc ÐHQGHN cho biết: Ðây là dự án có quy mô khá lớn, có độ phức tạp cao, tiến độ thực hiện nhanh, nhiều đặc thù riêng biệt và nhiều yêu cầu cao tiếp cận các chuẩn khu vực và quốc tế. Do đó, cần có cách làm phù hợp, được áp dụng một số cơ chế đặc thù với sự ủng hộ, giúp đỡ của Chính phủ, các bộ, ngành và địa phương. Ðến nay, ÐHQGHN đang triển khai ở các mức độ 12 trong 13 dự án thành phần (trừ dự án Trường đại học Quốc tế). Các bộ, ngành có liên quan đã tạo điều kiện thuận lợi trong việc cấp vốn đầu tư xây dựng cơ bản, giải phóng mặt bằng. Tuy nhiên, so với kế hoạch và mục tiêu đề ra đến năm 2015 phải hoàn thành còn hết sức xa vời. Nguyên nhân chính do công tác chỉ đạo chưa thật sự quyết liệt và sâu sát. Công tác tổ chức bộ máy, nhân sự quản lý đầu tư xây dựng cơ bản chậm được kiện toàn. Phương thức triển khai dự án chưa phù hợp quy mô và đặc thù dự án, chưa kịp thời đổi mới để đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ được giao. Kế hoạch đặt ra chưa sát thực tế, thiếu đồng bộ, chưa lường hết các yếu tố ảnh hưởng như thay đổi cơ chế quản lý, trình tự thủ tục, yếu tố trượt giá trong quá trình đầu tư xây dựng cơ bản. Sự phối hợp giữa các chủ đầu tư với các ban chức năng và các đơn vị có liên quan trong và ngoài ÐHQGHN chưa tốt. Ngoài ra, cơ chế, chính sách của Nhà nước về quản lý đầu tư xây dựng có nhiều thay đổi; nhiều tiêu chuẩn, định mức đã lạc hậu; phương pháp quản lý chưa thích ứng với cơ chế thị trường do đó gây ra không ít khó khăn cho các chủ đầu tư. Công tác đền bù giải phóng mặt bằng chưa có cơ chế phù hợp dẫn đến phát sinh vướng mắc, ảnh hưởng đến tiến độ triển khai dự án, v.v.

Ðể giải quyết những khó khăn, vướng mắc trong quá trình thi công, nhất là bảo đảm yêu cầu về tiến độ cũng như chất lượng công trình quan trọng này, mới đây Chính phủ quyết định chuyển chủ đầu tư của dự án từ ÐHQGHN sang Bộ Xây dựng. Ngoài việc phối hợp với chính quyền địa phương, cụ thể là UBND thành phố Hà Nội tiếp tục giải quyết việc đền bù, giải phóng mặt bằng, thì chủ đầu tư mới (Bộ Xây dựng) cần phối hợp tốt với ÐHQGHN trong việc thiết kế hồ sơ mời thầu và tổ chức đấu thầu để chọn nhà thầu đủ năng lực thi công. Dự án đầu tư xây dựng ÐHQGHN tại Hòa Lạc là dự án có quy mô lớn, phức tạp và yêu cầu cao, phải thi công trong thời gian ngắn còn lại (khoảng bảy năm). Vì vậy, cần lựa chọn các công ty có uy tín quốc tế cao có thể quản lý và giám sát thi công Dự án đạt chất lượng, tiến độ, giảm thất thoát trong thi công. Mặt khác, cần lựa chọn chuyên gia tư vấn có kinh nghiệm trong lĩnh vực xây dựng đô thị đại học tiên tiến tư vấn cho chủ đầu tư chỉ đạo về chuyên môn, đặc biệt là về quy hoạch, thiết kế kiến trúc trong quá trình thực hiện dự án. Về nguồn vốn, nên áp dụng hình thức tổng thầu trọn gói chìa khóa trao tay với từng tập đoàn, tổng công ty xây dựng đủ năng lực đối với từng dự án hoặc cụm dự án. Cho phép nhiều tập đoàn, tổng công ty xây dựng có thể thi công đồng thời các dự án thành phần trên toàn bộ diện tích của dự án. Do vậy, cần huy động đủ nguồn vốn trong thời gian ngắn để thanh toán theo sản phẩm xây dựng do các nhà thầu này bàn giao. Việc cung ứng đủ vốn theo tiến độ dự án là giải pháp quyết định triển khai nhanh Dự án. Trước đây, khi còn là chủ đầu tư Dự án, ÐHQGHN đã tiến hành tìm đối tác nước ngoài cho vay vốn và xin Chính phủ cho phép vay vốn để đầu tư xây dựng Dự án. Ðến nay, ÐHQGHN đã ký thỏa thuận nguyên tắc với các đối tác này. Vì vậy, nên cho phép ÐHQGHN tiếp tục phối hợp với chủ đầu tư mới là Bộ Xây dựng trong việc vay vốn nước ngoài. Về phía Bộ Xây dựng, cần phối hợp toàn diện và hiệu quả với ÐHQGHN trong việc tiếp tục triển khai Dự án đạt các mục tiêu, yêu cầu cũng như giải quyết các vấn đề tồn đọng chưa kịp hoàn thành trước khi nhận bàn giao dự án từ phía ÐHQGHN cũng như bảo đảm cho ÐHQGHN thực hiện đầy đủ trách nhiệm của đơn vị sử dụng trực tiếp và cuối cùng các công trình của Dự án như: Ðược đặt yêu cầu về kỹ thuật, mỹ thuật, kiến trúc, văn hóa, lịch sử và công năng sử dụng đối với khu đô thị đại học cũng như từng công trình xây dựng thuộc dự án; phối hợp giám sát chất lượng, tiến độ, nghiệm thu đưa vào sử dụng vào các công trình được thuận lợi và bàn giao nhanh, gọn các công trình xây dựng đã hoàn thành để ÐHQGHN quản lý, sử dụng một cách hiệu quả.

• Vài hình ảnh về dự án ĐHQGHN tại Hòa Lạc:

Một buổi họp giữa Bộ Xây dựng và ĐHQGHN về Dự án Hòa Lạc, tháng 10/2009

Phối cảnh tổng thể ĐHQGHN tại Hòa Lạc

Tòa nhà Công vụ số 1 tại Hòa Lạc đã được hoàn thiện

Phối cảnh của một tòa nhà thuộc tiểu dự án Ký túc xá ĐHQGHN tại Hòa Lạc

Phối cảnh của 1 trong 5 khu Ký túc xá ĐHQGHN tại Hòa Lạc

Khu đô thị đại học Hòa Lạc cách trung tâm thành phố 30 km