1. Đại học Quốc Gia Hà Nội trong tương lai

Đại học Quốc gia Hà Nội (ĐHQGHN) trong tương lai là một trung tâm đào tạo đại học, sau đại học, nghiên cứu và ứng dụng khoa học - công nghệ đa ngành, đa lĩnh vực chất lượng cao; Bảo đảm sự gắn kết đào tạo với nghiên cứu khoa học và chuyển giao công nghệ. Dự án đầu tư xây dựng ĐHQGHN trong các khu đô thị Miếu Môn - Xuân Mai - Hoà Lạc - Hà Tây đã được Chính phủ phê duyệt QHC tại Quyết định số 702/QĐ - TTg ngày 23 tháng 8 năm 2002 và thông qua Báo cáo nghiên cứu tiền khả thi tại văn bản số 181/CP - KG ngày 21 tháng 2 năm 2003. Địa điểm xây dựng được xác định trong định hướng quy hoạch chung các đô thị Miếu Môn - Xuân Mai - Hoà Lạc - Hà Tây đã được Chính phủ phê duyệt tại Quyết định số 372/TTg ngày 02/06/1997.

- ĐHQGHN trong tương lai có ranh giới và phạm vi lập quy hoạch được điều chỉnh:

+ Phía Đông giáp quốc lộ 21A (có hành lang bảo vệ và cách ly 150m)

+ Phía Bắc , đường biên điều chỉnh quy hoạch cách đường băng sân bay Hoà Lạc khoảng 1.000m.

+ Phía Tây giáp núi Thằn Lằn nằm trong địa phận Nông trường 1A do ĐHQGHN quản lý

+ Phía Nam giáp đường cao tốc Láng - Hoà Lạc và Làng Văn hoá - Du lịch các dân tộc Việt Nam.

- Diện tích đất sử dụng là 1.000 ha, trong đó: Đất dành cho các khu chức nănng cơ bản là 559,6 ha; Đất trung tâm điều hành, dịch vụ công cộng là 39,8 ha; Đất giao thông, quảng trường là 125,1 ha; Đất dành cho dự trữ phát triển là 140,2 ha.

- Tổng kinh phí ước tính đầu tư cho dự án là 7.320 tỷ đồng.

- Thời gian thực hiện là 13 năm.

- Tổng số đơn vị được quy hoạch, sử dụng đất đai: 22 đơn vị.

- ĐHQGHN tại Hoà Lạc bao gồm 8 khu chức năng: Khu Trung tâm; Khu các trường thành viên; Khu nghiên cứu và triển khai Khoa học công nghệ; Khu hướng nghiệp thực hành; Khu kí túc xá sinh viên; Khu giáo dục quốc phòng; Khu thể dục - thể thao; Khu nhà ở công vụ; Khu phục vụ công cộng và cây xanh.

- Các dự án thành phần: 13 dự án thành phần và dự án xây dựng nhà ở cho cán bộ công nhân viên ĐHQGHN với nguồn kinh phí huy động, không nằm trong khoản đầu tư do Ngân sách Chính phủ cấp.

GS.TSKH Đào Trọng Thi đang hướng dẫn Thủ tướng Phan Văn Khải xem khu vực quy hoạch ĐHQGHN trong tổng thể quy hoạch vùng phía tây thủ đô Hà Nội

- Lộ trình thực hiện: gồm hai giai đoạn

+ Giai đoạn 1 (2003 - 2007) gồm 10 dự án thành phần: Dự án đền bù, giải phóng mặt bằng tái định cư; Dự án đầu tư xây dựng Hệ thống hạ tầng kỹ thuật (Đạt 50% quy mô đầu tư vào cuối năm 2007); Dự án đầu tư xây dựng trường ĐHKHTN; Dự án đầu tư xây dựng Khoa (Trường)ĐH Công nghệ; Dự án đầu tư xây dựng khu Trung tâm ĐHQGHN; Dự án đầu tư xây dựng các Viện và các Trung tâm nghiên cứu; Dự án đầu tư xây dựng khu Kí túc xá sinh viên; Dự án đầu tư xây dựngkhu Nhà công vụ (Đạt 40% quy mô đầu tư vào cuối năm 2007); Dự án đầu tư xây dựngTrung tâm TDTT và Trung tâm GDQP; Dự án đầu tư xây dựng khu nhà ở cho cán bộ công nhân viên ĐHQGHN tại Hoà Lạc.

Mục tiêu của giai đoạn này là xác lập cơ sở vật chất đồng bộ tại Hoà Lạc để di chuyển hai trường ĐHKHTN, ĐH Công nghệ và Khoa (Trường) Sư phạm vào niên học 2007 - 2008.

+ Giai đoạn 2 (2008 - 2012) hoàn thiện các dự án đã triển khai thực hiện nhưng chưa kết thúc trong giai đoạn 1 và triển khai tiếp 4 dự án thành phần: Dự án đầu tư xây dựng trường ĐHKHXH&NV; Dự án đầu tư xây dựng trường ĐH Ngoại ngữ; Dự án đầu tư xây dựng các Khoa (Trường) Đại học Kinh tế, Đại học Quản trị kinh doanh, Đại học Luật; Dự án đầu tư xây dựng trường Đại học Quốc tế.

- Quy mô của ĐHQGHN tại Hoà Lạc tính đến năm 2010 là 35.000 sinh viên; đến năm 2020 là 41.000 sinh viên.

2. Ghi nhận những thành quả

Tính đến ngày 20/12/2003, dự án đầu tư xây dựng ĐHQGHN tại Hoà Lạc đã hoàn thành công tác đo đạc địa chính, địa hình khu vực quy hoạch 1.000 ha và khu tái định cư tại chỗ 125 ha đồng thời hoàn thành công tác rà phá bom mìn, vật nổ khu vực quy hoạch 1.000 ha. Ngày 15 tháng 7 năm 2003 UBND tỉnh Hà Tây có quyết định thu hồi 860,664 ha đất do Nông trường 1A quản lý sử dụng giao cho ĐHQGHN quản lý để thực hiện dự án. Hội đồng đền bù giải phóng mặt bằng thành lập tổ kiểm đếm và đến tháng 11 đã kiểm đếm xong 56 ha đầu tiên, lập dự toán chi phí trình UBND tỉnh Hà Tây phê duyệt.

Căn cứ vào ý kiến của Chính phủ tại văn bản 845/VPCP-KG và quyết định số 702/QĐ - TTg của Thủ tướng Chính phủ, tháng 11/2003, ĐHQGHN đã phối hợp với Viện Quy hoạch đô thị và Nông thôn, Bộ Xây dựng hoàn thành đồ án Quy hoạch chi tiết trình Ban xây dựng, UBND tỉnh Hà Tây xem xét thực hiện. Đây là một công việc quan trọng quyết định đến tiến độ giải phóng mặt bằng và tiến độ thực hiện của dự án. ĐHQGHN đang tích cực phối hợp với Ban xây dựng, UBND tỉnh Hà Tây để sớm hoàn thiện thủ tục pháp lí triển khai thực hiện dự án tái định cư tại chỗ cho một bộ phận cán bộ công nhân viên Nông trường 1A đang cư trú trên đất quy hoạch.

Căn cứ vào ý kiến chỉ đạo của Chính phủ tại văn bản số 1385/VPCP - KG ngày 26/3/2003 về việc giao ĐHQGHN chịu trách nhiệm lựa chọn tư vấn nước ngoài để xem xét quy hoạch chung, ĐHQGHN đã lựa chọn nhà tư vấn HOK - Hoa Kỳ là đơn vị tư vấn xem xét và điều chỉnh quy hoạch chung. Ngày 5/9/2003, ĐHQGHN đã trình Bộ Xây dựng xem xét thoả thuận và dự toán chi phí tư vấn cho nội dung xem xét và điều chỉnh quy hoạch chung. Cuối tháng 11/2003, hợp đồng dịch vụ giữa ĐHQGHN và HOK đã được ký kết với tiến độ thực hiện là 70 ngày.

Ngày 9/10/2003, ĐHQGHN đã ký kết hợp đồng với nhà tư vấn Louis Berger - Hoa Kỳ về công tác lập quy hoạch chi tiết và báo cáo nghiên cứu khả thi dự án đầu tư xây dựng hệ thống hạ tầng kỹ thuật để đẩy nhanh việc triển khai thi công xây lắp.

Dự án xây dựng khu nhà công vụ sẽ là công trình đầu tiên được thi công với quy mô xây dựng 9.685 m2 sàn, chiều cao 5 tầng. Đây là dự án thành phần có thể triển khai đồng thời với việc xem xét điều chỉnh quy hoạch chung bởi chủ trương của ĐHQGHN là vị trí, quy mô sử dụng đất khu nhà công vụ không điều chỉnh.

3. Còn đó những khó khăn…

Để có một ĐHQGHN tại Hoà lạc, nhiều khó khăn đã được vượt qua nhưng cũng còn đó biết bao nhiêu trở ngại. Do chưa có sự thống nhất địa giới hành chính giữa tỉnh Hà Tây và tỉnh Hoà Bình cộng thêm yêu cầu bố trí công ăn việc làm cho khoảng 100 nhân khẩu thuộc xã Tiến Xuân khi thu hồi 26,55 ha đất nông nghiệp, dẫn đến chưa có quyết định thu hồi đất thuộc xã Tiến Xuân và đất Quốc phòng. Nông trường 1A nguyên là một nông trường quân đội được thành lập theo quyết định số 427/QĐ-QP là một doanh nghiệp nhà nước gồm các ngành nghề: trồng, khai thác, chế biến cây nông nghiệp, công nghiệp và lâm nghiệp. Tư liệu sản xuất chính là đất đai. Lực lượng lao động chủ yếu là lao động làm nông nghiệp. Việc thu hồi toàn bộ đất đai của nông trường 1A để xây dựng ĐHQGHN và phục vụ quy hoạch phát triển khu đô thị dẫn đến giải thể nông trường. Tuy ĐHQGHN đã triển khai công tác tuyên truyền nhưng vẫn chưa giải toả hết những bức xúc của cán bộ công nhân viên trong giải quyết việc làm, đời sống sau khi thu hồi đất dẫn đến sự thiếu ủng hộ của địa phương với ĐHQGHN nhằm đẩy nhanh tiến độ giải phóng mặt bằng. Việc quản lí sử dụng đất của Nông trường 1A trong thời gian dài bị lỏng lẻo cộng thêm việc chính quyền địa phương thiếu kiên quyết trong xử lí vi phạm làm cho tình hình vi phạm về sử dụng đất đai diễn biến khá phức tạp, việc tiến hành giải toả mặt bằng gặp nhiều khó khăn.

Đã có chủ trương tái định cư cho các hộ cư trú hợp pháp trong khu đất quy hoạch xây dựng ĐHQGHN tại khu đô thị Đông Xuân nhưng đến nay khu tái định cư vẫn chưa thực sự khởi động. Từ khi Chính phủ cho phép ĐHQGHN sử dụng quỹ đất còn lại ngoài quy hoạch, thuộc Nông trường 1A để tổ chức tái định cư, ĐHQGHN đã khẩn trương triển khai các công tác chuẩn bị đầu tư cho dự án như: tiến hành đo đạc địa chính, địa hình, lập quy hoạch chi tiết, lập báo cáo nghiên cứu khả thi. Cho đến nay, ĐHQGHN vẫn đang chờ văn bản thỏa thuận của UBND tỉnh Hà Tây và Bộ Xây dựng để trình duyệt và triển khai thực hiện đầu tư. Thực hiện ý kiến chỉ đạo của Thủ tướng, hai tỉnh cũng đã tổ chức nhiều buổi làm việc với các Bộ, Ban, Ngành chức năng và ĐHQGHN nhưng chưa thể giải quyết dứt điểm vì vấn đề vượt ra ngoài tầm giải quyết của hai tỉnh. Còn 112 ha đất Quốc phòng hiện vẫn chưa thu hồi được.

4. Lễ khởi công - Bước tiến quan trọng trên đường về đích

Vượt qua bao khó khăn với quyết tâm của Đảng uỷ, Ban Giám đốc và các phòng ban chức năng liên quan, ngày 20/12/2003, Lễ khởi công dự án ĐHQGHN tại Hoà Lạc đã được tiến hành. Đây là tín hiệu đầu tiên báo hiệu một sự thành công tốt đẹp của dự án.

Tới dự buổi lễ có Thủ tướng Phan Văn Khải, Phó Thủ tướng Phạm Gia Khiêm, các đồng chí lãnh đạo của các Bộ, Ban, ngành trung ương và các đồng chí lãnh đạo tỉnh Hà Tây, tỉnh Hoà Bình,… Cùng dự buổi lễ, về phía ĐHQGHN có GS.TSKH Đào Trọng Thi - Giám đốc ĐHQGHN, các đồng chí Phó Giám đốc, các đồng chí lãnh đạo các Ban, các trường thành viên, các khoa trực thuộc và các cơ sở đào tạo.

Kể từ ngày 20/12/2003, các cán bộ công nhân viên của Tổng công ty xây dựng Việt Nam - Vinaconex bắt tay vào xây dựng những hạng mục đầu tiên và dự án đang dần trở thành hiện thực. Tại lễ khởi công, Giám đốc ĐHQGHN Đào Trọng Thi đã phát biểu: “Thay mặt tập thể cán bộ, công nhân viên và sinh viên ĐHQGHN, chúng tôi xin chân thành cảm ơn lãnh đạo Đảng và Nhà nước, lãnh đạo các Bộ, Ban, ngành và địa phương. Chúng tôi cũng ghi nhận và biểu dương sự đồng tình, phối hợp và tinh thần cộng tác của đông đảo cán bộ, công nhân nông trường 1A. Chúng tôi xin hứa sẽ tổ chức triển khai thực hiện dự án ĐHQGHN với chất lượng tốt nhất, đảm bảo đúng tiến độ, tránh lãng phí, thất thoát và tổ chức sử dụng cơ sở vật chất kỹ thuật được đầu tư một cách có hiệu quả nhất để phục vụ các hoạt động đào tạo, nghiên cứu khoa học và chuyển giao công nghệ nhằm đạt được mục tiêu mà Đảng và Nhà nước đã đặt ra. Chúng tôi mong tiếp tục nhận được sự quan tâm chỉ đạo thường xuyên của Chính phủ, sự giúp đỡ hiệu quả của các Bộ, Ban, ngành trung ương và đặc biệt là sự ủng hộ, tạo điều kiện của các tỉnh Hà Tây, Hoà Bình, Bộ Quốc phòng, các huyện Thạch Thất, Lương Sơn và các xã Thạch Hoà, Tiến Xuân, Yên Bình, sự phối hợp, hợp tác chặt chẽ của cán bộ, công nhân nông trường 1A trong công tác thu hồi giao đất, đền bù giải phóng mặt bằng để dự án triển khai đúng tiến độ”.

Sau bài phát biểu của Giám đốc ĐHQGHN Đào Trọng Thi và phần trình bày tóm tắt sơ lược dự án của Phó Giám đốc ĐHQGHN Phạm Quang Long, Thủ tướng Chính phủ Phan Văn Khải đã căn dặn và giao nhiệm vụ cho Ban Giám đốc ĐHQGHN triển khai xây dựng theo đúng quy định của Nhà nước, bảo đảm đạt chất lượng cao, đúng tiến độ và không để xảy ra tình trạng làm thất thoát, lãng phí và tiêu cực. Cuối buổi lễ, Thủ tướng Phan Văn Khải đã tuyên bố khởi công ĐHQGHN tại Hoà Lạc.

Nếu mọi việc được thực hiện đúng tiến độ thì đến năm 2007, ĐHQGHN sẽ hoàn thành được việc xây dựng và di chuyển lên địa điểm mới khoảng 40% các đơn vị đào tạo và đến 2015 sẽ kết thúc Dự án và chuyển 100% các đơn vị đào tạo lên cơ sở mới. Được sự đầu tư của Nhà nước, sự chỉ đạo của Thủ tướng, sự giúp đỡ của các Bộ, Ban, Ngành, các địa phương, ĐHQGHN sẽ làm hết sức mình để hoàn thành nhiệm vụ nặng nề nhưng cũng rất vẻ vang này. Lễ khởi công được tiến hành là một bước tiến, báo hiệu Dự án ĐHQGHN tại Hòa Lạc đang trên đường về đích.