Sau cuốn “La Lingua Vietnamita” xuất bản tại Napoli - Italia năm 1997, những cuốn viết trước và sau năm 2000 của ông dược liên tục tái bản. Hai cuốn sách ấn tượng và bề thế gần đây nhất của ông là “Dụng học Việt Ngữ” (Nxb ĐHQGHN, 2000) và Lược sử Việt ngữ" (Nxb Giáo dục, 2005)

“Giáo trình ngôn ngữ học" lần này của ông là một trong số những giáo trình được biên soạn cho môn Dẫn luận Ngôn ngữ học thuộc chương trình Cử nhân Ngôn ngữ học hệ chính quy (hệ chuẩn và hệ chất lượng cao) của Khoa Ngôn ngữ học, trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn, Đại học Quốc gia Hà Nội. Giáo trình là kết quả nghiên cứu và giảng dạy môn Dẫn luận Ngôn ngữ học trong nhiều năm, được kế thừa và phát triển từ các giáo trình đã được xuất bản của cùng môn học do tác giả chủ biên hoặc biên soạn như: Dẫn luận Ngôn ngữ học (GD,1994); Cơ sở Ngôn ngữ học (KHXH,1998).

 

Ảnh: Bùi Tuấn

Giáo trình gồm 12 chương với 520 trang, đề cập đến hầu hết các vấn đề cơ bản của ngôn ngữ học, từ ngôn ngữ (bản chất, chức năng, nguồn gốc, sự phát triển,...) đến các vấn đề của ngôn ngữ học, như đối tượng, phương pháp nghiên cứu, vai trò của ngon ngữ học đối với các khoa học khác. Người đọc cũng dễ dàng tìm thấy ở giáo trình này các cấp độ phân tích, ứng dụng ngôn ngữ, như: ngữ âm học, từ vựng học, ngữ pháp học, ngữ nghĩa học, ngữ dụng học và ứng dụng ngôn ngữ học. Với tư cách là giáo trình của môn Dẫn luận Ngôn ngữ học với thời lượng tối thiểu là 3 tín chỉ cho hệ chất lượng cao và 2 đến 3 tín chỉ cho hệ chuẩn, các nội dung trên đây hoàn toàn đáp ứng yêu cầu về dung lượng và thời lượng của môn học hữu quan.

Giáo trình ngôn ngữ học,  Nhà xuất bản Đại học Quốc gia Hà Nội, Tác giả: Giáo sư, Tiến sĩ Nguyễn Thiện Giáp, Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn, ĐHQGHN

So với những giáo trình cùng loại đã xuất bản, nội dung "Giáo trình Ngôn ngữ học" của GS. Nguyễn Thiện Giáp bao quát toàn diện hơn, hệ thống hơn và cũng cập nhật hơn. Bên cạnh những vấn đề truyền thống được viết bằng các góc nhìn và ngữ liệu mới, ví dụ: các vấn đề về bản chất, chức năng của ngôn ngữ, các cấp độ mô tả ngữ âm học, từ vựng học, ngữ pháp học..., Giáo trình đã giới thiệu thêm nhiều tri thức mới của ngôn ngữ học hiện đại về ngữ nghĩa học, ngữ dụng học (lí thuyết hành động ngôn từ, lí thuyết phân tích hội thoại và phân tích diễn ngôn, lí thuyết lịch sự, cấu trúc thông tin,...) và ngôn ngữ học ứng dụng (lí thuyết dạy tiếng, lí thuyết dịch thuật, ngôn ngữ văn học...). Các kiến thức mới này là thực sự cần thiết để sinh viên bước đầu nắm được các hương nghiên cứu, các khái niệm cơ bản của ngôn ngữ học hiên đại, trước khi đi vào nghiên cứu sâu hơn về từng lĩnh vực của ngôn ngữ học hay Việt ngữ học.

Các nội dung trên đây được tác giả trình bày với tính chính xác khoa học cao thể hiện qua cách trình bày các lập luận khoa học, cách giải thích, ghi chú các thuật ngữ chuyên ngành bằng tiếng Việt và tiếng nước ngoài, cách trích dẫn các ý kiến với đầy đủ xuất xứ, các ví dụ minh họa, và danh mục tài liệu tham khảo phong phú. Mặt khác, Giáo trình cũng có tính sư phạm cao, thể hiện ở bố cục rõ ràng, lối trình bày mạch lạc, giản dị, khúc triết và một hệ thống câu hỏi và bài tập cụ thể.

“Giáo trình Ngôn ngữ học” cũng là một cuốn sách bổ ích cho bất cứ ai quan tâm tới ngôn ngữ học và Việt ngữ học. Và điều quan trọng là nó đã ra đời thoả mãn sự mong chờ lâu nay của độc giả cùng đông đảo đồng nghiệp. Nó cũng là một trong những học liệu “cập thời vũ”, vì một năm học mới lại đang gõ cửa các quầy sách và các học đường.

Ảnh từ trái sang: GS.TS Đoàn Thiện Thuật, GS.TS Nguyễn Thiện Giáp (Nguồn:ngonnguhoc.org )