|
PV: Đã nhiều năm thầy phụ trách đội tuyển và tập huấn cho các HS đạt các giải Quốc tế, phương pháp thầy vận dụng cho các trò như thế nào?
Thầy giáo Nguyễn Công Toàn và học trò của mình tại kỳ thi Olympic Vật lý Quốc tế 2017
Phương pháp mà tôi vận dụng là phối hợp và tăng cường sự cộng hưởng của các yếu tố quan trọng từ trò, thầy, gia đình và nhà trường.
Trước tiên, học trò phải là người có tố chất và liên tục duy trì đam mê. Các em phải là người có khả năng về tư duy tốt, có năng lực nhận thức tốt, vận dụng và phát triển kiến thức vào thực tế sâu. Với năng lực và đam mê, học trò sẽ chủ động lĩnh hội và tự mình làm phát triển kiến thức, chủ động đọc, làm bài và ứng biến vận dụng vào các tình huống.
Thứ hai, thầy giáo, bên cạnh những học sinh có tố chất phải có người thầy phát hiện được năng lực của trò, gợi mở và truyền thụ cho học trò nền tảng kiến thức, hướng dẫn về phương pháp tư duy, phát triển vấn đề và khích lệ các học trò tự học và tự đọc và sáng tạo.
Thứ ba là yếu tố gia đình, trong bất kỳ thời kỳ nào của lịch sử, gia đình luôn là chiếc nôi để hình thành, giáo dục, nuôi dưỡng nhân cách của mỗi con người. Gia đình trong xã hội hiện đại ngày nay càng có vai trò quan trọng, từ định hướng, nuôi dưỡng nhân cách cũng như giáo dục con người từ khi sinh ra đến lúc trưởng thành, trở thành những công dân có ích đóng góp tích cực cho sự phát triển chung của xã hội. Khi gửi gắm con tới nhà trường, nhà trường rất cần thiết cần sự phối hợp và đồng hành cùng con trong mọi chặng đường sẽ tạo nên thành tích cao cho học sinh.
Thứ tư là, yếu tố nhà trường nơi tạo tiền đề tổng thể cho những yếu tố trên có đất phát triển. Nếu như không có được chủ trương đúng của lãnh đạo và sự khích lệ cho cả thầy và trò thì cũng không thể có được thành công. Nhà trường cung cấp những điều kiện về vật chất và đặc biệt là điều kiện tinh thần để thầy trò có định hướng và có động lực phấn đấu.
Tôi cũng rất tự hào, trường Chuyên KHTN có được sự hội tụ của một lực lượng hùng hậu các thầy cô giàu tâm huyết, mỗi thầy cô có một thế mạnh về một chuyên ngành, và có thể đáp ứng được các cấp độ tiến bộ của học trò, để gợi mở và để cung cấp tài liệu cho học trò phát triển tiếp.
PV: Sự thành công trong Bộ môn Vật lý không thể không nhắc đến yếu tố Phòng thí nghiệm, vậy với Trường THPT Chuyên Tự nhiên, ĐHQGHN liệu có đảm bảo để các bạn học sinh thỏa sức khám phá và sáng tạo?
Phòng thí nghiệm của trường THPT Chuyên KHTN có khá nhiều thiết bị thí nghiệm, phong phú về chủng loại và chất lượng. So với các phòng thí nghiệm của các nước phát triển trên thế giới thì còn hạn chế hơn, nhưng so với trong nước thì Phòng thí nghiệm của Trường được BLĐ nhà Trường đầu tư xứng tầm trong khai thác đủ để các em thỏa sức khám phá và sáng tạo và có thể làm được nhiều việc lớn.
Trường đã mạnh dạn tạo ra cơ chế, sáng tạo đi đầu trong việc vận hành và khai thác các phòng thí nghiệm để việc học Vật lý nói riêng và các môn khoa học nói chung trở nên thực tiễn như vậy khi các em tập trung học lý thuyết và gắn với thực hành giỏi sẽ tạo nên một sự phát triển toàn diện về tri thức cho học sinh.
Bên cạnh đó, Trường Đại học Khoa học Tự nhiên còn có cả một hệ thống 85 Phòng thí nghiệm từ thực hành cơ sở, phòng thí nghiệm chuyên đề, mục tiêu, trọng điểm lúc nào cũng sẵn sàng cho học sinh thực tập.
PV:Thông thường các bạn học giỏi rất cá tính, thậm chí học lệch, thầy làm thế nào để học trò dung hòa được điều đó?
Học trò giỏi thường có những đam mê riêng và dám quyết đi theo đam mê. Và khi dành nhiều tình yêu vào đâu thì cũng sẽ dành sự tập trung ở đó, đương nhiên ảnh hưởng đến những sự tham gia khác. Và trong cuộc đời, mỗi người sắc nhọn về một chuyên môn nào đó thì cũng đủ để làm thủ lĩnh của một lĩnh vực chuyên môn của mình rồi, và đó chính là hạnh phúc của họ. Để xây dựng thế giới, chúng ta cần những mũi nhọn như thế.
Với học trò của tôi đã và đang hướng dẫn, đa số các em tập trung hết sức cho chuyên môn của mình, trong đó có nhiều em có khá nhiều tài. Học sinh Tạ Bá Dũng - huy chương vàng Vật lý quốc tế 2017, Ngô Vĩnh Khang, Đàm Truyền Đức, bạn Đỗ Bích Huệ đạt Huy chương vàng quốc tế, nữ sinh xuất sắc nhất cuộc thi IPhO 2014, Đào Phương Khôi – Huy chương Bạc năm 2014. Ngoài sự tập trung cho môn chuyên các bạn còn tham gia nhiều các hoạt động xã hội, có năng khiếu về những môn nghệ thuật và ngoại ngữ.
Tôi thường chia sẻ với các em, học sinh giỏi Vật lý nhất thiết phải học tốt các môn tự nhiên, nhưng những môn học xã hội, năng khiếu và ngoại ngữ cũng không thể thiếu, phải biết cân bằng có như vậy các em mới đích thực là học sinh giỏi toàn diện. Cuộc sống các em rất cần những kiến thức cuộc sống và các kỹ năng.
Đúng vậy, nếu có thêm được những kiến thức xã hội căn bản và hiểu được ý nghĩa cuộc sống chắc chắn các bạn học sinh học giỏi môn vật lý sẽ biết giữ cuộc sống cân bằng và luôn tìm thấy hạnh phúc khi theo đuổi đam mê của mình.
Cảm ơn Thầy Nguyễn Công Toản đã có những chia sẻ hết sức thú vị này.
|
