Chủ trì hội thảo có đồng chí Trần Tuấn Anh, Ủy viên Bộ Chính trị, Trưởng Ban Kinh tế Trung ương, Trưởng Ban Chỉ đạo tổng kết Nghị quyết; đồng chí Lê Quân, Giám đốc ĐHQGHN; đồng chí Nguyễn Duy Hưng, Phó Trưởng Ban Kinh tế Trung ương, Phó Trưởng Ban Thường trực Ban Chỉ đạo tổng kết Nghị quyết.

Tham dự có các Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng, đại diện lãnh đạo các tỉnh ủy, thành ủy thuộc vùng Đồng bằng sông Hồng; đại diện lãnh đạo một số ban, bộ, ngành Trung ương, thành viên Ban Chỉ đạo, Tổ Biên tập xây dựng Đề án...

Ngày 14/9/2005, Bộ Chính trị khóa IX đã ban hành Nghị quyết số 54-NQ/TW về phát triển kinh tế - xã hội và bảo đảm quốc phòng, an ninh vùng đồng bằng sông Hồng đến năm 2010 và định hướng đến năm 2020. Sau đó, ngày 28/10/2011, Bộ Chính trị tiếp tục ban hành Kết luận số 13-KL/TW về tiếp tục thực hiện Nghị quyết số 54-NQ/TW.

Hội thảo “Phát triển văn hóa, xã hội, khoa học công nghệ và bảo vệ môi trường vùng đồng bằng sông Hồng đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045” nằm trong chuỗi hội thảo, tọa đàm và là một trong những nội dung quan trọng trong quá trình tổng kết Nghị quyết.

Tại Hội thảo, đồng chí Trần Tuấn Anh, Ủy viên Bộ Chính trị, Trưởng Ban Kinh tế Trung ương, Trưởng Ban Chỉ đạo tổng kết Nghị quyết nêu: “Vùng đồng bằng sông Hồng phải đi đầu trong phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo, kinh tế số, xã hội số. Thúc đẩy mạnh mẽ các trung tâm đổi mới sáng tạo. Tập trung xây dựng các trung tâm đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao. Xây dựng Thủ đô Hà Nội trở thành đô thị thông minh, hiện đại, xanh, sạch, đẹp, an ninh, an toàn”.

Đồng chí Trần Tuấn Anh, Ủy viên Bộ Chính trị, Trưởng Ban Kinh tế Trung ương, Trưởng Ban Chỉ đạo tổng kết Nghị phát biểu tại Hội thảo

Ông đề nghị lãnh đạo các bộ ngành, đại diện lãnh đạo các địa phương và các nhà khoa học tập trung thảo luận vào một số nội dung chính:

Thứ nhất, cần đánh giá, làm rõ những thành tựu, kết quả đạt được cũng như chỉ rõ những hạn chế, tồn tại, chỉ rõ nguyên nhân, rút ra bài học kinh nghiệm trong việc thực hiện các nhiệm phát triển lĩnh vực văn hóa, xã hội, khoa học- công nghệ, tài nguyên- môi trường của toàn vùng và từng địa phương.

Đánh giá toàn diện các thuận lợi và khó khăn về việc ban hành, tổ chức thực hiện và hiệu lực, hiệu quả các cơ chế, chính sách mang tính toàn vùng, nhất là vấn đề liên kết để tối ưu hóa nguồn lực phát triển, việc thu hút nguồn lực xã hội - xã hội hóa để phát triển văn hóa, giáo dục - đào tạo, khoa học- công nghệ, tài nguyên - môi trường

Làm rõ hơn về xu hướng tất yếu và lợi ích của các địa phương khi tăng cường liên kết vùng về các lĩnh vực văn hóa, giáo dục - đào tạo, khoa học- công nghệ, tài nguyên- môi trường trong bối cảnh tình hình mới; các phương thức, biện pháp để tăng cường hợp tác, liên kết vùng trong phát triển các lĩnh vực này.

Thứ hai, phân tích, đánh giá bối cảnh, tình hình mới tác động đến từng lĩnh vực văn hóa, giáo dục - đào tạo, khoa học- công nghệ, tài nguyên- môi trường và nguồn nhân lực của vùng và từng địa phương trong vùng, đặc biệt là tác động của quá trình hội nhập quốc tế sâu rộng, các vấn đề an ninh truyền thống và phi truyền thống (dịch bệnh, thiên tai, biến đổi khí hậu với cam kết NetZero 2050 tại COP26…), cuộc Cách mạng CN4.0 với quá trình chuyển đổi số… đang tác động mạnh mẽ đến sự phát triển của đất nước ta trong đó có vùng đồng bằng sông Hồng. Các yếu tố này vừa là thách thức nhưng cũng vừa là thời cơ cho đất nước ta nói chung và vùng chúng ta nói riêng để tạo đột phá cho phát triển nhanh, bền vững.

Thứ ba, nhận thức rõ tầm quan trọng của các lĩnh vực văn hóa, xã hội, KHCN, môi trường, cùng với việc nắm rõ bối cảnh tình hình mới, phát huy thành tựu, khắc phục hạn chế, tồn tại, tôi đề nghị các quý vị cùng đề xuất các quan điểm phát triển, mục tiêu, nhiệm vụ, giải pháp để phát triển các lĩnh vực văn hóa, xã hội, KHCN, môi trường vùng đồng bằng sông Hồng giai đoạn đến 2030, tầm nhìn đến 2045.

Phát biểu tại Hội thảo, Giám đốc ĐHQGHN Lê Quân cho rằng, Nghị quyết 54-NQ/TW và Kết luận 13-KL/TW cho thấy tầm nhìn mang tính kế thừa truyền thống và hành động mang tính chiến lược, kịp thời của Trung ương trong bối cảnh cả nước quyết tâm đổi mới và hội nhập những năm đầu thế kỷ XXI. Chặng đường 12 năm quyết liệt triển khai Kết luận 13-KL/TW và 17 năm nỗ lực thực hiện Nghị quyết 54-NQ/TW của Bộ Chính trị để lại rất nhiều nội dung khoa học quan trọng và các vấn đề thực tiễn ý nghĩa cần thảo luận và tổng kết. Ông bày tỏ, ĐHQGHN rất vinh dự được Trung ương tin tưởng giao nhiệm vụ đồng tổ chức và đăng cai sự kiện đặc biệt quan trọng này.

Giám đốc ĐHQGHN Lê Quân phát biểu tại Hội thảo

Giám đốc Lê Quân cho biết, các hoạt động hợp tác trong nước của ĐHQGHN không chỉ thể hiện trách nhiệm xã hội, trách nhiệm cộng đồng của ĐHQGHN, mà còn góp phần nâng cao uy tín và nguồn lực cho sự phát triển bền vững của ĐQHGHN. Gắn kết sứ mệnh của ĐHQGHN với phát triển kinh tế - xã hội đất nước, ĐHQGHN tiếp tục thể hiện trách nhiệm quốc gia trong việc tham gia chủ trì, thực hiện những chương trình nghiên cứu có tầm vóc, mang giá trị thời đại, giá trị dân tộc và nhân văn lớn, mang ý nghĩa khoa học và thực tiễn cao đối với sự phát triển của xã hội và đất nước như: Chương trình KH&CN phát triển bền vững vùng Tây Bắc, Nhiệm vụ KH&CN xây dựng Bộ địa chí quốc gia Việt Nam, Dịch thuật và phát huy giá trị tinh hoa các tác phẩm Kinh điển phương Đông, Chương trình khoa học công nghệ phục vụ thu hút đầu tư phát triển kinh tế các tỉnh ven biển… ĐHQGHN đã triển khai đa dạng và hiệu quả hợp tác với các tỉnh thành trong cả nước nói chung và các tỉnh thuộc khu vực đồng bằng sông Hồng nói riêng, tập trung vào phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao; nghiên cứu khoa học công nghệ và chuyển giao tri thức; tham gia tư vấn chính sách cho TƯ và bộ ngành; góp ý, phản biện quy hoạch cho một số địa phương…

Khằng định đầu tư cho văn hóa, thể dục thể thao và du lịch là đầu tư cho con người, cho sự phát triển bền vững của đất nước, Thứ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch Tạ Quang Đông đã chia sẻ tại Hội thảo về quan điểm, mục tiêu và giải pháp phát triển văn hóa, thể thao và du lịch vùng đồng bằng sông Hồng đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045. Các giải pháp chính phát triển văn hóa, thể thao và du lịch vùng đồng bằng sông Hồng đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045 tập trung vào các vấn đề chính gồm: huy động nguồn vốn đầu tư; phát triển nguồn nhân lực; tuyên truyền, quảng bá; phát triển thị trường và sản phẩm du lịch; tổ chức quản lý; ứng dụng khoa học và công nghệ; bảo vệ tài nguyên, môi trường và ứng phó với biến đổi khí hậu; bảo đảm an ninh, quốc phòng, tăng cường sức mạnh mềm.

Thông qua bài tham luận “Nhiệm vụ, giải pháp để đưa vùng Đồng bằng sông Hồng đi đầu trong phát triển Khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, kinh tế số, xã hội số theo chiến lược phát triển kinh tế - xã hội 2021-2030, Đại hội XIII của Đảng”, ông Nguyễn Hoàng Giang – Thứ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ trình bày một số giải pháp chủ yếu để đưa vùng Đồng bằng sông Hồng đi đầu trong phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, kinh tế số, xã hội số đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045, chú trọng vào cơ chế chính sách, phát triển hạ tầng, đầu tư, phát triển nguồn nhân lực khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo, thúc đẩy hoạt động KH, CN&ĐMST trong doanh nghiệp, hợp tác quốc tế và tài cơ cấu và triển khai thực hiện có hiệu quả các Chương trình KH&CN quốc gia.

Về phát triển nguồn nhân lực KH, CN&ĐMST, ông Nguyễn Hoàng Giang nhấn mạnh, cần xây dựng ĐHQGHN và một số trường đại học công nghệ trở thành hạt nhân, nòng cốt và đầu tàu trong hệ thống giáo dục, đạt trình độ tiên tiến, thuộc nhóm đầu châu Á về đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao, nghiên cứu khoa học và đổi mới sáng tạo phục vụ đổi mới sáng tạo của vùng đồng bằng sông Hồng và địa phương. Phát triển tiềm lực KH, CN&ĐMST của ĐHQGHN theo định hướng đổi mới sáng tạo gắn kết với nhu cầu thị trường; xây dựng hệ sinh thái đổi mới sáng tạo của ĐHQGHN gắn với hệ sinh thái đổi mới sáng tạo của thành phố Hà Nội và quốc gia.

Thứ trưởng Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội Nguyễn Thị Hà cho rằng, bên cạnh những thành tựu, phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bằng sông Hồng chưa thật sự bền vững - chuyển dịch cơ cấu kinh tế toàn vùng chưa có bước đột phá, phát triển các ngành công nghiệp chủ yếu còn rộng, tri thức, giá trị gia tăng và sức cạnh tranh thấp. Cùng với đó, thị trường lao động phát triển chưa toàn diện, chất lượng nguồn nhân lực ở khu vực nông thôn còn rất hạn chế, tỷ lệ việc làm phi chính thức còn cao; tồn tại nhiều vấn đề xã hội cần giải quyết như độ bao phủ của bảo hiểm xã hội còn thấp; kết quả giảm nghèo chưa bền vững, chênh lệch giàu - nghèo về mức sống, tỷ lệ hộ nghèo ở một số địa bàn còn cao. Các vấn đề này tiếp tục sẽ là những khó khăn, thách thức trong giai đoạn phát triển mới của Vùng….

Ông Võ Chí Thành - Viện trưởng Viện Nghiên cứu phát triển thương hiệu và cạnh tranh, Nguyên Phó Viện Trưởng Viện Nghiên Cứu và Quản lý Kinh tế Trung ương cho rằng văn hóa, công nghệ, tài chính và môi trường là 4 trụ cột tạo nên sự phát triển. Văn hóa được coi là nền tảng tinh thần của xã hội, là mục tiêu, động lực phát triển bền vững đất nước. Do đó, xây dựng được một nền kinh tế văn hóa phát huy tiềm lực, thế mạnh về văn hóa và công nghệ của vùng đồng bằng sông Hồng là hết sức quan trọng.

Cùng với các tham luận từ các Bộ, ngành, địa phương, Hội thảo cũng nghe những chia sẻ mang tính khoa học từ các nhà khoa học, đơn vị thành viên và trực thuộc ĐHQGHN. Qua tham luận “Giải pháp tăng cường bảo vệ tài nguyên, môi trường và ứng phó với biến đổi khí hậu vùng đồng bằng sông Hồng đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045”, PGS.TS Trần Quốc Bình - Phó Hiệu trưởng Trường ĐH Khoa học Tự nhiên, ĐHQGHN đã đề cập đến các giải pháp chung cũng như các giải pháp cụ thể về bảo vệ tài nguyên, môi trường, ứng phó với biến đổi khí hậu, trong đó đặc biệt nhấn mạnh việc phát triển và ứng dụng KH&CN tích hợp với chuyển đổi số, công nghệ số, công nghệ thông minh, đổi mới sáng tạo.

Thông qua Hội thảo, có thêm những luận cứ khoa học và thực tiễn cho việc tổng kết Nghị quyết 54-NQ/TW và Kết luận số 13-KL/TW của Bộ Chính trị, là cơ sở giúp Ban Chỉ đạo tổng kết, đánh giá lại kết quả phát triển của Vùng thời gian qua và củng cố, hoàn thiện các định hướng phát triển vùng đồng bằng sông Hồng trong thời gian tới, trên cơ sở đó, đề xuất Bộ Chính trị ban hành Nghị quyết mới về phát triển kinh tế - xã hội và bảo đảm quốc phòng, an ninh vùng đồng bằng sông Hồng đến năm 2030 và tầm nhìn đến năm 2045.

Trưởng Ban Kinh tế Trung ương Trần Tuấn Anh thăm phòng truyền thống của ĐHQGHN

GS.TS Nguyễn Hữu Đức - nguyên Phó Giám đốc ĐHQGHN

Ông Võ Chí Thành - Viện trưởng Viện Nghiên cứu phát triển thương hiệu và cạnh tranh, Nguyên Phó Viện Trưởng Viện Nghiên Cứu và Quản lý Kinh tế Trung ương

GS. Phan Tuấn Nghĩa - Trường ĐH Khoa học Tự nhiên, ĐHQGHN

GS.TS Phạm Hồng Tung - Viện trưởng Viện Việt Nam học và Khoa học Phát triển, ĐHQGHN 

Vùng đồng bằng sông Hồng gồm 11 tỉnh, thành: Hà Nội, Hải Phòng, Quảng Ninh, Hải Dương, Hưng Yên, Bắc Ninh, Vĩnh Phúc, Thái Bình, Nam Định, Ninh Bình, Hà Nam. Là một vùng đất rộng lớn nằm quanh khu vực hạ lưu sông Hồng thuộc miền Bắc nước ta. Đây cũng là địa bàn đặc biệt quan trọng về chính trị, kinh tế - xã hội, quốc phòng an ninh của cả nước; có vị trí rất thuận lợi, hội tụ nhiều lợi thế về phát triển kinh tế - xã hội. Là vùng đất lịch sử lâu đời của người Việt, là cái nôi của nền văn minh lúa nước với nhiều giá trị văn hóa vật thể và phi vật thể có lịch sử hàng nghìn năm gắn liền với những chiến công hào hùng, oanh liệt trong suốt quá trình đấu tranh dựng nước và giữ nước của dân tộc; nhiều cảnh quan thiên nhiên tươi đẹp; hàng nghìn di tích lịch sử - văn hóa. Vùng đồng bằng sông Hồng cũng là trung tâm hàng đầu về khoa học công nghệ; là trung tâm đào tạo và cung ứng nguồn nhân lực cho cả nước; có hệ thống giao thông kết nối đồng bộ và tốt nhất cả nước, thuận lợi trong gắn kết các địa phương trong vùng và với các địa phương khác trong cả nước cũng như với các quốc gia trong khu vực và thế giới. Sau 17 năm thực hiện Nghị quyết 54-NQ/TW và 11 năm thực hiện Kết luận 13-KL/TW của Bộ Chính trị, phát triển kinh tế - xã hội toàn vùng nói chung và các địa phương nói riêng đã đạt được nhiều thành tựu quan trọng trên các lĩnh vực kinh tế - xã hội, xây dựng hệ thống chính trị, quốc phòng, an ninh và quan hệ quốc tế; vai trò là một trong hai đầu tàu kinh tế của cả nước được phát huy. Tuy nhiên, bên cạnh những thành tựu đạt được, phát triển vùng đồng bằng sông Hồng vẫn còn nhiều tồn tại, hạn chế; nhiều vấn đề mới phát sinh. Do vậy, để triển khai Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng và thực hiện ý kiến chỉ đạo của Bộ Chính trị về việc tổng kết các nghị quyết của Bộ Chính trị về phát triển kinh tế - xã hội và đảm bảo quốc phòng, an ninh các vùng kinh tế, Ban Kinh tế Trung ương được giao chủ trì Đề án Tổng kết thực hiện Nghị quyết số 54-NQ/TW, ngày 14/9/2005 của Bộ Chính trị khóa IX về phát triển kinh tế - xã hội và bảo đảm quốc phòng, an ninh vùng đồng bằng sông Hồng đến năm 2010 và định hướng đến năm 2020; Kết luận số 13-KL/TW, ngày 28/10/2011 của Bộ Chính trị về tiếp tục thực hiện Nghị quyết số 54-NQ/TW (Nghị quyết 54-NQ/TW và Kết luận 13-KL/TW), trên cơ sở đó tham mưu Bộ Chính trị ban hành Nghị quyết mới về phát triển kinh tế - xã hội và bảo đảm quốc phòng, an ninh vùng đồng bằng sông Hồng đến năm 2030, tầm nhìn 2045. Để triển khai Đề án, Ban Kinh tế Trung ương đã phối hợp chặt chẽ với 20 ban cán sự đảng, đảng ủy trực thuộc Trung ương và thường trực tỉnh ủy, thành ủy của 11 địa phương trong vùng để thành lập Ban Chỉ đạo và ban hành Kế hoạch phục vụ nhiệm vụ tổng kết Nghị quyết. Việc tổng kết thực hiện Nghị quyết số 54-NQ/TW có ý nghĩa và tầm quan trọng đặc biệt. Kết quả tổng kết Nghị quyết là cơ sở để Ban Chỉ đạo tham mưu với Bộ Chính trị, Ban Bí thư ban hành Nghị quyết mới về phát triển vùng, nhằm cụ thể hóa các quan điểm và định hướng của Nghị quyết Đại hội lần thứ XIII của Đảng, Chiến lược phát triển kinh tế - xã hội 10 năm (2021-2030) của cả nước, Nghị quyết Đại hội đảng các địa phương nhiệm kỳ 2020-2025; đưa ra các quan điểm và nhiệm vụ, giải pháp phát triển vùng phù hợp với chủ trương, định hướng của Đảng và thực tiễn phát triển vùng.

Tin bài liên quan:

- ĐHQGHN tiếp tục đồng hành với Ban Kinh tế Trung ương trong nghiên cứu và tư vấn chính sách hướng tới phát triển bền vững

- Khởi động các chương trình hợp tác trọng tâm với Ban Kinh tế Trung ương

- Phát huy sức mạnh của khoa học trong việc giải quyết những vấn đề của quốc gia

- Hội thảo khoa học “Quy hoạch Thủ đô Hà Nội: Thực tiễn lịch sử và một số vấn đề đương đại”

- Đóng góp vào sự phát triển khoa học - công nghệ của Thủ đô

- ĐHQGHN bồi dưỡng nâng cao năng lực lãnh đạo và quản lý cho cán bộ tỉnh Bắc Ninh

- Hơn 4000 thí sinh tham dự HSA đợt 202 tại địa bàn Hà Nội và Hưng Yên

- Hợp tác giữa ĐHQGHN và tỉnh Thái Bình: Đưa tư vấn thành giải pháp, nhiệm vụ, mục tiêu

- ĐHQGHN và tỉnh Nam Định hợp tác trên nhiều phương diện với trọng tâm là đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao

- ĐHQGHN tham gia xây dựng Dự thảo Báo cáo Chính trị Đại hội Đảng bộ tỉnh Hà Nam lần thứ XIX

- ĐHQGHN và tỉnh Ninh Bình chung ý tưởng về liên kết, hợp tác giữa đại học và địa phương

- “Văn hóa và con người Ninh Bình trong phát triển bền vững"

- Hội thảo khoa học quốc tế: Trần Nhân Tông và Phật giáo Trúc Lâm – Đặc sắc tư tưởng văn hóa

- ĐHQGHN góp phần phát triển Không gian văn hóa Yên Tử, Quảng Ninh

- ĐHQGHN và UBND tỉnh Quảng Ninh: Thúc đẩy hợp tác sâu rộng trong giáo dục và đào tạo, khoa học công nghệ và bảo vệ môi trường

- Hợp tác giữa ĐHQGHN & Tỉnh Quảng Ninh: Tầm nhìn chiến lược