|
Anh được chính thức trao giải thưởng Fields - giải Nobel Toán học danh giá nhất tại Đại hội Toán học thế giới ICM 2010 tại Ấn Độ, trở thành nhà khoa học thứ 50 của thế giới được nhận giải thưởng này trong vòng 70 năm qua. Đích thân Tổng thống Ấn Độ Pratibha Patil trao huy chương Fields cho Ngô Bảo Châu. Sự kiện này đã ghi dấu ấn lịch sử cho Toán học Việt Nam nói riêng cũng như giáo dục Việt Nam nói chung trên bản đồ khoa học thế giới. Câu chuyện của Ngô Bảo Châu đã trở thành niềm tự hào lớn lao của dân tộc Việt và là đề tài được đề cập rộng rãi trên cả các báo chính thống cũng như các diễn đàn, blog cá nhân trong suốt thời gian qua.
.jpg) |
|
|
Ngay từ khi công trình chứng minh Bổ đề cơ bản của Ngô Bảo Châu được công bố, đã xuất hiện những dự đoán đầu tiên về giải thưởng Fields dành cho GS. Châu tại Đại hội Toán học thế giới tại Ấn Độ. Càng gần kề thời gian diễn ra Đại hội, sự quan tâm của cộng đồng xã hội về sự kiện này càng lớn. Ngô Bảo Châu về nước, báo chí dõi theo từng chuyến viếng thăm của các vị lãnh đạo nước nhà tới vị GS trẻ nhất Việt Nam này, quan tâm đến những gửi gắm, kỳ vọng của lãnh đạo Đảng, nhà nước đến một tài năng trí thức trẻ, dự đoán và hy vọng vào những đóng góp của Ngô Bảo Châu cho sự phát triển của giáo dục Việt Nam. Nhiều vấn đề liên quan khác đã được xới lên: liệu khoa học Việt Nam có khả năng đứng chung hạng cùng các nền khoa học nổi tiếng thế giới ? liệu trí tuệ con người Việt Nam có sánh ngang với trí tuệ của năm châu ? giải pháp nào cho giáo dục Việt Nam để phát huy cao nhất các tố chất bẩm sinh tiềm năng trong trí tuệ cá nhân con người ?… Nhiều báo đã dành những bài phân tích lớn để mổ xẻ nguyên nhân thành công của Ngô Bảo Châu, ca ngợi những thành tích rực rỡ trong khoa học của anh, đưa những “khó hiểu” trong Bổ để cơ bản Langlands đến gần hơn với nhận thức của cộng đồng xã hội. Tất cả đều cho thấy: Ngô Bảo Châu và giải Fields là niềm mong mỏi và niềm tự hào sâu sắc của mỗi người dân Việt Nam. Người ta chờ đợi khoảnh khắc chiến thắng của Ngô Bảo Châu để được tự hào, được hy vọng và được tin tưởng vào một sức bật mới của khoa học giáo dục Việt Nam trong tương lai.
Đáp lại những kỳ vọng và cả những ồn ào của báo giới và của cộng đồng xã hội, một cách giản dị nhất, GS. Ngô Bảo Châu đã trả lời rằng anh sẵn sàng và luôn mong muốn đóng góp cho sự phát triển của trí thức trẻ Việt Nam, cho sự nghiệp giáo dục và hội nhập quốc tế của đất nước, không chỉ bằng các hoạt động trực tiếp giảng dạy như hiện tại mà còn bằng cả những kinh nghiệm về tổ chức, quản lý khoa học mà anh đã tích lũy được trong những năm tháng học tập, làm việc tại các tổ chức khoa học hàng đầu thế giới. Trong chuyến thăm mái trường xưa - ĐHQGHN vào tháng 8 vừa qua, GS. Ngô Bảo Châu cũng đã bày tỏ sự quan tâm và ủng hộ những định hướng phát triển của ĐHQGHN, thể hiện mong muốn góp sức mình vào việc làm cầu nối để phát triển mối quan hệ hợp tác giữa ĐHQGHN và các đại học uy tín của thế giới. GS. Ngô Bảo Châu đã được Ban lãnh đạo ĐHQGHN mời nhận bằng tiến sĩ danh dự và trở thành thành viên trong Ban Cố vấn chiến lược của ĐHQGHN bên cạnh nhiều tên tuổi học giả nổi tiếng như GS.Tom Cannon, GS. Susan Schwab,…
.jpg) |
|
|
Chỉ vài giờ trước khi chính thức công bố tên của chủ nhân Huân chương Fields, các báo mạng lớn nhất Việt Nam đăng những thông tin cập nhật và nóng hổi, thể hiện niềm tin ngày càng mãnh liệt vào chiến thắng của Ngô Bảo Châu và dự đoán cả những “dư chấn” của sự kiện này sẽ tác động to lớn thế nào đến những quan điểm, chính sách về khoa học và giáo dục Việt Nam trong tương lai.
Giáo sư, TSKH Đào Trọng Thi - Ủy viên Trung ương Đảng, Ủy viên Thường vụ - Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa - Giáo dục Thanh thiếu niên Nhi đồng Quốc hội, nguyên Giám đốc ĐHQGHN đã bày tỏ niềm tự hào về Ngô Bảo Châu trên Vietnamplus: “Ngô Bảo Châu đoạt giải Fields sẽ có tác động rất lớn tới nền toán học nước nhà mà điều đầu tiên phải kể đến là trong mắt bạn bè quốc tế, vị trí nền toán học Việt Nam sẽ nâng lên một tầm cao mới. Và quan trọng hơn là chính người Việt Nam, xã hội Việt Nam, tuổi trẻ Việt Nam sẽ tự hào, tự tin hơn vào sự phát triển của toán học nước nhà, nhất là trong điều kiện xã hội đang dường như bi quan về nền giáo dục Việt Nam. Điều này còn lớn hơn cả bản thân giải thưởng Fields”.
Giáo sư Hà Huy Khoái thì chia sẻ: “Và sự kiện Ngô Bảo Châu có thể coi là một “cú hích,” một may mắn lớn cho ngành toán trong nước. Trong khoa học, vai trò cá nhân rất quan trọng. Tôi cho rằng Ngô Bảo Châu có vai trò này trong việc thay đổi “vận mệnh” ngành toán nước nhà. Giới trẻ Việt Nam sẽ tự tin hơn để tiếp tục nghiên cứu toán học”.
GS. Nguyễn Văn Mậu, thầy giáo cũ của Ngô Bảo Châu phụ trách đội tuyển Olympic Toán Việt Nam thời điểm Châu trong đội tuyển đi thi vào năm 1988 và 1989 thì nói: “Châu nhận giải Fields sẽ khẳng định rằng đất nước mình đã có nhân tố đạt trình độ đỉnh cao, sánh ngang với các nền toán học khác và cả thế giới phải nhìn. Ngô Bảo Châu đã tiếp lửa cho những ước mơ chinh phục đỉnh cao khoa học quốc tế của giới trẻ Việt Nam”.
* Đôi nét về tiểu sử GS. Ngô Bảo Châu
Sinh năm 1972 tại Hà Nội, Ngô Bảo Châu là con trai duy nhất của một gia đình khoa học "nòi". Cha anh là Giáo sư, TSKH ngành cơ học chất lỏng Ngô Huy Cẩn (Viện Cơ học). Mẹ của anh là Phó GS, TS Trần Lưu Vân Hiền (Bệnh viện Y học cổ truyền Trung ương).
Anh từng học tại Khối chuyên toán Trường ĐH Khoa học Tự nhiên- ĐHQGHN. Tư chất thông minh, được nuôi dưỡng trong môi trường trí thức của gia đình, lại được học với một đội ngũ toàn các thầy, cô giáo giỏi, có phương pháp dạy phù hợp năng lực, sở trường: Tôn Thân, Phan Đức Chính, Nguyễn Văn Mậu, Lê Đình Thịnh, Phạm Văn Điều, Phạm Tấn Dương, Nguyễn Xuân My, Đỗ Thanh Sơn, Nguyễn Vũ Lương... Đó chính là bệ phóng lý tưởng cho anh gặt hái những thành quả đầu tiên trong đời.
Năm 1988, Ngô Bảo Châu đoạt Huy chương vàng Olympic Toán học Quốc tế tại Australia. Năm 1989, Ngô Bảo Châu tiếp tục đạt Huy chương vàng Olympic Toán học Quốc tế tại Cộng hoà Liên bang Đức và trở thành người Việt Nam đầu tiên 2 lần đoạt huy chương vàng Olympic Toán quốc tế.
Tiếp đó, Ngô Bảo Châu nhận học bổng của Chính phủ Pháp học đại học tại Đại học Paris 6. Hai năm sau, Ngô Bảo Châu thi đỗ thủ khoa kỳ thi tuyển sinh hệ sau ĐH của École Normale Supérieure de Paris - đại học danh tiếng nhất nước Pháp, nơi từng đào tạo nhiều nhà bác học Pháp lừng danh. Đây cũng là nơi một số trí thức Việt Nam ưu tú thế hệ trước như Hoàng Xuân Hãn, Lê Văn Thiêm, Trần Đức Thảo, Trần Thanh Vân... từng theo học.
Ngô Bảo Châu đã có 17 năm học tập và làm việc tại các trường nổi tiếng của Pháp: ĐH Paris 13, ĐH Paris 11, làm việc gần 4 năm tại Viện IAS Princeton (Hoa Kỳ), từng làm việc khá lâu tại các viện khoa học nổi tiếng như: IHES của Pháp, Max-Planck của Đức.
Tư chất thông minh, sinh trưởng trong gia đình có truyền thống làm khoa học, lại được đào tạo và làm việc tại những môi trường khoa học đỉnh cao ở nhiều đại học, viện nghiên cứu danh tiếng hàng đầu thế giới, Ngô Bảo Châu đã sớm đạt được những thành tựu lớn trong toán học, được giới toán học thế giới ngưỡng mộ.
Năm 2004, GS. Ngô Bảo Châu cùng với Gérard Laumon được trao tặng giải Nghiên cứu Clay của Viện Toán học Clay - một trong những giải thưởng danh giá nhất về toán học trên thế giới vì đã chứng minh được bổ đề cơ bản cho các nhóm Unita.
Tháng 11/2004, Ngô Bảo Châu được phong Giáo sư tại Đại học Paris. Năm 2005, anh được Hội đồng chức danh Giáo sư Nhà nước phong đặc cách Giáo sư và trở thành người trẻ nhất được phong GS tại Việt Nam.
Năm 2006, anh được mời đọc báo cáo tiểu ban tại Đại hội Toán học thế giới tại Madrid (Tây Ban Nha).
Sau khi chứng minh được “Bổ đề cơ bản”, một giả thuyết then chốt của Chương trình Langlands, anh được trao Giải thưởng Oberwolfach của Đức, Giải thưởng của Viện Hàn lâm Pháp (năm 2007). Chương trình Langland là một chương trình toán học đồ sộ nhằm thống nhất hình học và số học. Bổ đề cơ bản là cơ sở cho việc xây dựng một lý thuyết toán học theo chương trình Langland. Với việc chứng minh Bổ đề cơ bản, có thể nói Ngô Bảo Châu đã đưa chương trình Langland bước sang một trang mới. Trước Ngô Bảo Châu, Bổ đề cơ bản đã tồn tại hơn 30 năm mà không có ai chứng minh được.
Công trình của anh đã được tạp chí Time (Mỹ) bình chọn là "một trong 10 phát minh khoa học tiêu biểu của năm 2009". Tháng 6 vừa qua, công trình của anh mang tên “Le lemme fondamental pour les algèbres de Lie” (Bổ đề cơ bản cho đại số Lie) dày 169 trang đã được chính thức công bố trong tạp chí Publications Mathématiques de L"IHÉS do NXB Springer phát hành.
Ngô Bảo Châu còn nhận được giải thưởng của Viện Nghiên cứu Toán học Oberwolfach dành cho các nhà toán học trẻ châu Âu (2007) và giải thưởng của Viện Hàn lâm Pháp (2008).
Năm 2010, Ngô Bảo Châu vinh dự nhận giải thưởng Fields tại Đại hội Toán học thế giới ICM tổ chức tại Ấn Độ. Đây được coi như giải thưởng Nobel trong Toán học, chỉ được trao cho những thiên tài toán học phát lộ sớm và có những thành tích đặc biệt xuất sắc trong ngành.
>>> Tin bài liên quan trên website ĐHQGHN:
|
%20copy.jpg)
