1. Tác giả: Nguyễn Văn Hiệp
2. Giới thiệu tóm tắt công trình
Mục đích: Công trình nhắm đến giải pháp miêu tả cú pháp tiếng Việt trên quan điểm ngữ pháp ngữ nghĩa. Đây là quan điểm đi từ nội dung đến hình thức.
Những kết quả chính: Giáo trình thực hiện phân tích và miêu tả cú pháp của câu tiếng Việt trên cơ sở ngữ nghĩa, tức xuất phát từ những kiểu nghĩa có thể được diễn đạt trong câu để định dạng các phạm trù hình thức tương ứng. Cụ thể là:
Xuất phát từ khái niệm về tính trọn vẹn của câu mà xác định nòng cốt câu, từ đó xác định các thành phần chính của câu là chủ ngữ, vị ngữ và bổ ngữ.
Xuất phát từ khái niệm về thông tin tình huống của câu mà xác định trạng ngữ với tư cách là thành phần phụ biểu thị những thông tin về tình huống của câu.
Xuất phát từ khái niệm về tình thái của câu, với tư cách là một phạm trù thuộc tình thái của lời phát ngôn, nằm trong đối lập tình thái mục đích phát ngôn/tình thái lời phát ngôn mà xác định định ngữ câu với tư cách là thành phần phụ biểu thị tình thái của câu.
Xuất phát từ khái niệm về cấu trúc thông điệp của câu mà xác định khởi ngữ với tư cách là thành phần phụ xác lập điểm xuất phát cho cấu trúc thông điệp của câu.
Xuất phát từ khái niệm về ngôn trung điển hình của câu mà xác định tình thái ngữ với tư cách là thành phần phụ có tác dụng đánh dấu cho ngôn trung điển hình hay ngôn trung cơ sở của câu.
Trong thực tế, câu không tồn tại một cách biệt lập mà bao giờ cũng tồn tại trong diễn ngôn nhất định, vì vậy các yếu tố liên kết câu với những câu khác trong diễn ngôn, các yếu tố đánh dấu sự tương thích của câu với ngữ cảnh giao tiếp cũng được phân loại và miêu tả.
Các kiểu câu phức, câu ghép, câu đặc biệt được nhận diện và miêu tả một cách nhất quán trong đối chiếu với cấu trúc chủ-vị với tư cách là cấu trúc cú pháp cơ bản của câu.
Ý nghĩa khoa học, công nghệ, đào tạo, ứng dụng thực tiễn: Công trình này khẳng định năng lực giải thích và ứng dụng của ngữ pháp ngữ nghĩa, áp dụng vào tiếng Việt. Kết quả công trình sẽ được áp dụng để biên soạn các giáo trình dạy tiếng Việt cho người Việt Nam và dạy tiếng Việt cho người nước ngoài ở các cấp học.
1. Project title: Syntax of Vietnamese
2. Full name of author/group of authors: Nguyen Van Hiep
3. Abstract of the project
- Project purpose: The project aims at describing the syntax of Vietnamese in terms of meaning-based grammar. That is to take the semantic category as its starting point, and then it looks into the range of its linguistic manifestation.
- Main results: All the labels used to describe the structure of sentences are based on such meaningful concepts as nucleus of sentence, modality of sentence, circumstance of sentence, message of sentence and so on
- Signification in sense of science, technology, education and practical application: The project’s results confirm the ability of meaning-based grammar in explaining and applying for such an isolating language as Vietnamese. They can also be applied in writing books of Vietnamese language for Vietnamese students as well as foreign students.
|