 |
Sự kiện quy tụ gần 200 nhà khoa học, học giả uy tín trong và ngoài nước, với 150 báo cáo tham luận công phu, triển khai qua một phiên toàn thể và ba tiểu ban chuyên đề, đem đến bức tranh toàn cảnh, đa chiều về hành trình 80 năm xây dựng và phát triển của đất nước, từ Cách mạng Tháng Tám năm 1945 đến thời kỳ hội nhập quốc tế sâu rộng hiện nay.
Từ bản hùng ca mùa Thu 1945 đến nền móng quốc gia hiện đại
Phát biểu khai mạc, GS.TS Ngô Thị Phương Lan – Hiệu trưởng Trường Đại học KHXH&NV, ĐHQG-HCM nhấn mạnh: Hội thảo không chỉ là sự kiện khoa học có tầm vóc lớn, mà còn là dịp để cộng đồng học thuật trong và ngoài nước cùng nhìn lại chặng đường 80 năm vừa gian khổ vừa vinh quang của dân tộc Việt Nam.
 |
| Hiệu trưởng Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn, Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh, GS.TS Ngô Thị Phương Lan phát biểu khai mạc Hội thảo |
Theo bà, Cách mạng Tháng Tám năm 1945 là bản hùng ca của ý chí quật khởi và khát vọng tự do, khai sinh Nhà nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa, mở ra kỷ nguyên độc lập, tự do và tiến lên chủ nghĩa xã hội. Ngay sau ngày độc lập, đất nước đứng trước tình thế “ngàn cân treo sợi tóc”: hơn 90% dân số mù chữ, nạn đói khủng khiếp cướp đi sinh mạng hàng triệu người, ngân khố trống rỗng, bộ máy chính quyền cách mạng còn non yếu, thù trong giặc ngoài bủa vây.
Tuy nhiên, nhờ bản lĩnh kiên cường của Đảng và sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc, Việt Nam đã giữ vững nền độc lập, bảo vệ thành quả cách mạng và đặt nền móng cho công cuộc kiến thiết quốc gia. Từ con thuyền nhỏ giữa bão tố, dân tộc đã vững vàng vượt sóng, mở ra một hành trình mới đầy thử thách nhưng cũng đầy hy vọng.
Trải qua nhiều thập kỷ, từ chiến tranh vệ quốc đến công cuộc đổi mới, Việt Nam đã vươn mình mạnh mẽ, trở thành một quốc gia đang phát triển năng động, hội nhập sâu rộng với thế giới, đồng thời từng bước khẳng định vị thế và uy tín quốc tế.
Hội tụ trí tuệ – Lan tỏa giá trị từ quá khứ đến hiện tại
Trường Đại học KHXH&NV, ĐHQGHN và Trường Đại học KHXH&NV, ĐHQG-HCM nhiều năm qua đã đồng hành trong các dự án nghiên cứu, chương trình đào tạo, diễn đàn học thuật lớn, góp phần đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao phục vụ phát triển đất nước. Hội thảo lần này là minh chứng sống động cho tinh thần đoàn kết, hợp tác bền chặt giữa hai cơ sở giáo dục đại học hàng đầu, đồng thời thể hiện khát vọng cống hiến của giới khoa học xã hội và nhân văn Việt Nam.
 |
| Hiệu trưởng Trường Đại học Khoa học xã hội và Nhân văn, Đại học Quốc gia Hà Nội, GS.TS. Hoàng Anh Tuấn phát biểu tại Hội thảo |
Hội thảo được tổ chức với cấu trúc khoa học gồm một phiên toàn thể và ba tiểu ban:
 |
| Phó Chủ tịch Thường trực Hội đồng Lý luận Trung ương, GS.TS Tạ Ngọc Tấn khẳng định chủ đề của Hội thảo có ý nghĩa lớn trong bối cảnh hướng tới kỷ niệm 80 năm Quốc khánh |
Tại tiểu ban 1: Cách mạng Tháng Tám năm 1945 trong lịch sử Việt Nam và vị thế quốc tế với 43 bài tham luận, các nhà khoa học đã phân tích sâu sắc bối cảnh, diễn biến, ý nghĩa của sự kiện, tính quốc tế của Cách mạng Tháng Tám, nghệ thuật chớp thời cơ, cuộc đấu tranh ngoại giao của Mặt trận Việt Minh và giá trị của Hiến pháp 1946. Nhiều nghiên cứu khai thác tư liệu mới từ Nhật Bản, hồi ký và tài liệu lưu trữ quốc tế.
Tiểu ban 2 với chủ đề 80 năm xây dựng và phát triển đất nước (1945-2025) đã có 31 bài tham luận được chia sẻ đã khắc họa hành trình 80 năm vượt qua chiến tranh, khôi phục đất nước, xây dựng khối đại đoàn kết toàn dân, mở cửa và hội nhập quốc tế; phân tích các chính sách đối ngoại khôn khéo, quan hệ với các đối tác lớn như Hoa Kỳ, Pháp, Nhật Bản, và vai trò của cộng đồng người Việt ở nước ngoài.
Tiểu ban 3 với chủ đề Việt Nam trong kỷ nguyên phát triển mới, hội tụ 42 bài tham luận, các chuyên gia, nhà nghiên cứu đã làm rõ vị thế, cơ đồ và uy tín quốc tế của Việt Nam; so sánh con đường phát triển với các quốc gia Đông Á; bàn luận về chiến lược hội nhập có trách nhiệm; đề xuất giải pháp phát huy di sản văn hóa gắn với Cách mạng Tháng Tám như nguồn lực cho công nghiệp văn hóa, kết nối quá khứ với tương lai.
 |
| Đại biểu chủ trì Hội thảo (từ trái sang): GS.TS Hoàng Anh Tuấn; GS.TS Võ Văn Sen; GS.TS Phùng Hữu Phú; GS.TS Tạ Ngọc Tấn; GS.TS Nguyễn Văn Khánh; GS.TS Ngô Thị Phương Lan |
Tại phiên toàn thể, GS.TS Nguyễn Văn Khánh cùng nhiều học giả trong và ngoài nước đã cung cấp cái nhìn tổng thể về vị thế của Việt Nam từ sau Cách mạng Tháng Tám đến nay, đồng thời gợi mở những vấn đề mang tính nền tảng cho chiến lược phát triển đất nước trong giai đoạn mới.
Khát vọng vươn lên trong kỷ nguyên hội nhập sâu rộng
Nhiều ý kiến tại hội thảo khẳng định, thế hệ hôm nay tuy không phải cầm súng chiến đấu như cha anh nhưng đang gánh vác trọng trách lớn trên các “mặt trận” mới: khoa học, công nghệ, giáo dục, kinh tế, văn hóa. Việc tiếp nối truyền thống yêu nước và đoàn kết, kết hợp với tri thức và sáng tạo sẽ là chìa khóa để Việt Nam tự tin bước vào kỷ nguyên phát triển mới – thịnh vượng, sáng tạo, nhân văn và hội nhập.
 |
| Trình bày tham luận tại Hội thảo, GS.TS Pierre Asselin, Đại học San Diego State, Hoa Kỳ chỉ ra góc nhìn mới về Cách mạng tháng Tám năm 1945 từ việc nghiên cứu tính chất cuộc đấu tranh giải phóng dân tộc ở Việt Nam ngay sau Thế chiến II |
Từ góc nhìn quốc tế, các học giả như GS.TS Pierre Asselin (Đại học San Diego State, Hoa Kỳ) đã góp phần làm sáng tỏ tính chất của cuộc đấu tranh giải phóng dân tộc Việt Nam ngay sau Thế chiến II, đồng thời chỉ ra những bài học lịch sử còn nguyên giá trị trong bối cảnh toàn cầu hóa hiện nay.
|
Hội thảo không chỉ là hoạt động khoa học tôn vinh một sự kiện trọng đại, mà còn là diễn đàn uy tín để nhận diện di sản của quá khứ, đánh giá thành tựu hiện tại và định hình tầm nhìn tương lai. Như GS.TS Ngô Thị Phương Lan nhấn mạnh:
“Tri thức, luận cứ khoa học và những bài học kinh nghiệm được chia sẻ hôm nay sẽ không chỉ làm giàu thêm kho tàng nghiên cứu về lịch sử đương đại Việt Nam, mà còn trở thành nguồn cảm hứng, tiếp thêm sức mạnh trí tuệ cho sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc trong giai đoạn mới.”
Từ hào khí mùa Thu 1945, Việt Nam hôm nay tiếp tục tiến bước, phát huy bản lĩnh dân tộc, tranh thủ thời cơ, vượt qua thách thức để vươn tới mục tiêu phát triển bền vững, nâng cao vị thế và uy tín trên trường quốc tế.
 |
| Các đại biểu tham dự Hội thảo |
