VNU Logo
Thư viện sốVNU OfficeE-mailSitemap
  • Logo
  • Giới thiệu
    • Tổng quan
      • Lịch sử
      • Sứ mạng - Tầm nhìn
      • Chiến lược phát triển
      • Thi đua - Khen thưởng
      • Số liệu thống kê
      • Bản đồ Hà Nội
      • Các cơ sở của ĐHQGHN
      • Website kỷ niệm 100 năm ĐHQGHN
    • Cơ cấu tổ chức
      • Sơ đồ tổ chức
      • Hội đồng ĐHQGHN
      • Ban Giám đốc
      • Đảng ủy
      • Hội đồng Khoa học và Đào tạo
      • Văn phòng & ban chức năng
      • Công đoàn ĐHQGHN
      • Đoàn Thanh niên, Hội Sinh viên
      • Các trường đại học thành viên
      • Các trường trực thuộc
      • Các đơn vị nghiên cứu khoa học
      • Các trung tâm đào tạo môn chung
      • Các đơn vị phục vụ, dịch vụ
      • Các đơn vị thực hiện nhiệm vụ đặc biệt
      • Văn bản pháp quy
      • Thủ tục hành chính trực tuyến
    • Ba công khai
      • Chất lượng đào tạo
      • Cơ sở vật chất
      • Tài chính
      • Số liệu tổng hợp
    • Báo cáo thường niên ĐHQGHN
    • Ấn phẩm Giới thiệu ĐHQGHN
    • Video
    • Logo ĐHQGHN
    • Bài hát truyền thống
    • Tiến sĩ danh dự của ĐHQGHN
  • Đào tạo
    • Giới thiệu chung
    • Kế hoạch học tập và giảng dạy
    • Chương trình đào tạo bậc đại học
    • Chương trình đào tạo thạc sĩ
    • Chương trình đào tạo tiến sĩ
    • Chương trình đào tạo liên kết
    • Đào tạo hệ THCS và THPT
    • Số liệu thống kê
    • Mẫu văn bằng
    • Văn bản liên quan
  • Khoa học công nghệ
    • Giới thiệu chung
    • Hoạt động Khoa học - Công nghệ
    • Chiến lược KHCN&ĐMST 2021-2030
    • Chương trình, dự án, đề tài
      • Chương trình KHCN cấp Nhà nước
      • Đề tài cấp Nhà nước
      • Chương trình KHCN cấp ĐHQGHN
      • Đề tài cấp ĐHQGHN
      • Bộ, ngành, địa phương và doanh nghiệp
      • Nghiên cứu ứng dụng
    • Hệ thống phòng thí nghiệm
    • Nhóm nghiên cứu
    • Các hội đồng chuyên môn
    • Quỹ phát triển khoa học & công nghệ
      • Giới thiệu
      • Điều lệ, tổ chức hoạt động
    • Giải thưởng Khoa học - Công nghệ
      • Giải thưởng Hồ Chí Minh
      • Giải thưởng Nhà nước
      • Giải thưởng quốc tế
      • Giải thưởng ĐHQGHN
      • Giải thưởng khoa học sinh viên
      • Các giải thưởng khác
    • Các sản phẩm KHCN
      • Các ấn phẩm
      • Sở hữu trí tuệ
      • Các sản phẩm công nghệ, kỹ thuật
      • Bài báo khoa học
    • Chuyển giao tri thức & hỗ trợ khởi nghiệp
    • Văn bản liên quan
  • Hợp tác & phát triển
    • Giới thiệu chung
      • Lời giới thiệu
      • Đội ngũ
      • Bản tin hợp tác phát triển - PDF
    • Hợp tác quốc tế
      • Đối tác quốc tế
        • Châu Á
        • Châu Âu
        • Châu Đại dương
        • Châu Mỹ
      • Chương trình hợp tác
        • Trao đổi & học bổng
        • Hợp tác nghiên cứu
        • Hội nghị - Hội thảo
      • Mạng lưới hợp tác quốc tế
        • AUF
        • AUN
        • ASAIHL
        • BESETOHA
        • CONFRASIE
        • UMAP
        • SATU
      • Các thỏa thuận hợp tác quốc tế
    • Hợp tác trong nước
      • Các đối tác trong nước
      • Các dự án trong nước
        • Danh mục các nhiệm vụ KHCN hợp tác với doanh nghiệp, địa phương
        • Trường ĐH Khoa học Tự nhiên
        • Trường ĐH Công nghệ
        • Trường ĐH Kinh tế
        • Viện Việt Nam học và KHPT
        • Viện Vi sinh vật và CNSH
    • Văn bản quản lý
      • Văn bản liên quan
      • Sổ tay Hợp tác quốc tế
  • Sinh viên
    • Giới thiệu chung
    • Học bổng
      • Trong nước
      • Ngoài nước
      • Quy định
      • Tin tức
      • Đăng ký học bổng
    • Hỗ trợ sinh viên
      • Đoàn - Hội
      • Đời sống
      • Các câu lạc bộ
      • Tư vấn, hỗ trợ việc làm
      • Vay vốn
      • Ký túc xá sinh viên
    • Chương trình trao đổi sinh viên
    • Cựu sinh viên
    • Văn bản - Biểu mẫu
  • Cán bộ
    • Giới thiệu chung
    • Số liệu thống kê
      • Theo đối tượng, vị trí việc làm
      • Theo chức danh khoa học và trình độ đào tạo
    • Danh hiệu nhà giáo
      • Nhà giáo Nhân dân
      • Nhà giáo Ưu tú
    • Đội ngũ GS, PGS
      • Các Giáo sư
      • Các Phó giáo sư
    • Tuyển dụng
      • Kênh thu hút nhà khoa học
      • Ứng tuyển & hợp tác
      • Vị trí tuyển dụng
      • Thông tin hữu ích
      • Liên hệ, đề xuất
    • Văn bản liên quan
  • Các đơn vị thành viên
    • Trường đại học thành viên
      • Trường Đại học Khoa học Tự nhiên
      • Trường Đại học Khoa học Xã hội & Nhân văn
      • Trường Đại học Ngoại ngữ
      • Trường Đại học Công nghệ
      • Trường Đại học Kinh tế
      • Trường Đại học Giáo dục
      • Trường Đại học Việt Nhật
      • Trường Đại học Y Dược
      • Trường Đại học Luật
    • Trường trực thuộc
      • Trường Quản trị và Kinh doanh
      • Trường Quốc tế
      • Trường Khoa học liên ngành và Nghệ thuật
    • Viện nghiên cứu
      • Viện Vi sinh vật và Công nghệ sinh học
      • Viện Tài nguyên và Môi trường
      • Viện Công nghệ thông tin
      • Viện Việt Nam học và Khoa học phát triển
      • Viện Trần Nhân Tông
      • Công viên Công nghệ cao và Đổi mới sáng tạo
      • Công viên Công nghệ cao và Đổi mới sáng tạo
        • Viện Bán dẫn và Vật liệu tiên tiến
        • Viện Nghiên cứu ứng dụng Trí tuệ nhân tạo trong phát triển bền vững
        • Viện Công nghệ Lượng tử
        • Trung tâm Chuyển giao tri thức và Hỗ trợ khởi nghiệp
        • Trung tâm Dự báo và Phát triển nguồn nhân lực
        • Trung tâm hỗ trợ sinh viên
    • Trung tâm đào tạo trực thuộc
      • Trung tâm Giáo dục Quốc phòng và An ninh
      • Trung tâm Giáo dục Thể chất và Thể thao
    • Đơn vị phục vụ, dịch vụ
      • Ban Quản lý dự án
      • Ban Quản lý Dự án World Bank
      • Bệnh viện Đại học Quốc gia Hà Nội
      • Nhà Xuất bản Đại học Quốc gia Hà Nội
      • Trung tâm Kiểm định Chất lượng Giáo dục
      • Trung tâm Quản lý đô thị đại học
      • Trung tâm Thư viện và Tri thức số
      • Tạp chí Khoa học
      • Viện Đào tạo số và Khảo thí
    • Đơn vị khác
      • Trung tâm Hỗ trợ nghiên cứu châu Á
      • Văn phòng Hợp tác ĐHQGHN - ĐH Arizona
      • Văn phòng các chương trình KH&CN trọng điểm ĐHQGHN
      • Quỹ Phát triển KH&CN
      • Quỹ Phát triển ĐHQGHN
      • Câu lạc bộ Nhà khoa học ĐHQGHN
      • Câu lạc bộ Cựu sinh viên
VNU Logo

Giấy phép số 993/GP-TTĐT ngày 20/3/2020 của Sở Thông tin và Truyền thông Hà Nội.

Khu đô thị Đại học Quốc Gia Hà Nội, Hòa Lạc, Hà Nội

 media@vnu.edu.vn

 

Thứ sáu29-04-2016
|Tin tức & Sự kiệnTin tức chung

Người luôn đồng hành cùng thế hệ trẻ

Thật khó tin khi gặp một người đã bước sang tuổi 79 mà vẫn trẻ trung và nhanh nhẹn như ông - PGS.NGƯT Nguyễn Xuân Hòa. Ông sinh năm 1937 tại Thanh Hóa thuộc khu IV cũ. Đây cũng là nơi hứng chịu nhiều đạn bom của Pháp và Mỹ. Có lẽ hào khí quê hương đã thấm đẫm vào huyết mạch vị PGS chuyên ngành Nga ngữ Nguyễn Xuân Hòa và tạo cho ông một sức bền hiếm thấy.

Khởi nghiệp từ một cán bộ phiên dịch hệ đại học tiếng Nga 2 năm (1958-1960), nhưng PGS. Nguyễn Xuân Hòa lại có duyên với nghề giáo. Bởi thế, sau 2 năm công tác ở nông trường Tây Hiếu (Nghệ An), ông được chuyển sang ngành giáo dục, về công tác tại Trường Ngoại ngữ Thanh Xuân Hà Nội (nay là Trường Đại học Hà Nội), làm giảng viên tiếng Nga từ năm 1962 đến 1978. Mặc dù công việc bận rộn, ông vẫn tham dự lớp học nâng cao trình độ để nhận tấm bằng đại học chuyên ngành tiếng Nga hệ 4 năm (1977). Năm 1978, Bộ Giáo dục điều động ông đến công tác tại Trường Đại học Tổng hợp Hà Nội, ông được phân công phụ trách sau đó làm Chủ nhiệm bộ môn Ngữ văn Nga tại Khoa Tiếng nước ngoài của Trường, rồi từ năm 1995 ông làm giảng viên tại Khoa Quốc tế học, Trường ĐHKHXH&NV, ĐHQGHN. Cũng từ đây, sự nghiệp nghiên cứu và giảng dạy của ông bắt đầu có cơ hội phát triển.

Có thể nói, ông là một trong những người đã có công truyền bá văn hóa Nga vào Việt Nam. Điều đó không thuần túy ở việc ông là dân Nga ngữ chính hiệu mà là ở tâm hồn, ở tình yêu của ông đối với dân tộc anh em ở tận phía bên kia bán cầu. Nói một cách văn chương thì tâm hồn ông không biết tự bao giờ đã thấm đẫm văn hóa Nga. Điều này khiến ông không chỉ say mê tham gia vào nhiều đề tài nghiên cứu có liên quan đến việc tìm hiểu, nghiên cứu văn hóa Nga mà còn tham gia tích cực với tư cách đồng tác giả trong việc xây dựng bộ từ điển giáo khoa Việt – Nga (hơn 1.400 trang) được nhận giải Bạc “Sách hay” của Hội Xuất bản Việt Nam năm 2008, dịch một số tác phẩm văn học Nga có giá trị. Bạn đọc thật khó quên một phong cách dịch thuật rất riêng của Nguyễn Xuân Hòa qua những tác phẩm Tarat Septrencô (Truyện dịch), NXB Cầu Vồng, Moskva, 1988; Thơ trữ tình A. Blok (tuyển dịch), Nxb Đại học Quốc gia Hà Nội. 2007… Cái nét riêng của Nguyễn Xuân Hòa trong dịch thuật chính là khi dịch dù thơ hay truyện ông đều bám sát phong cách của tác giả nguyên ngữ, không biến cách nói, cách diễn đạt của nguyên tác thành cách nói, cách diễn đạt của chính mình. Ông bám sát nghĩa văn bản, nhưng không dịch từng từ mà chú ý đến ngữ cảnh văn hóa để chuyển dịch cái hình tượng quan trọng mà nhà nghệ sĩ muốn truyền đạt. Bởi thế, những bản dịch thơ của ông thường có độ chính xác mà vẫn bay bổng, phóng khoáng mà vẫn không rời xa bản gốc. Nói khái quát, khi dịch ông không bao giờ biến thơ người khác thành thơ của chính mình. Để làm được điều này, có lẽ do ông đã tích lũy được nhiều tri thức ngôn ngữ học trong quá trình vừa giảng dạy vừa nghiên cứu. Đây cũng là lí do giúp ông sau này thực hiện thành công công trình luận án TS theo hướng ngôn ngữ học và dần chuyển sang tư cách của một nhà ngôn ngữ học thực thụ.

Điểm nổi bật trong cuộc đời hoạt động khoa học của PGS.TS Nguyễn Xuân Hòa là ông luôn tự vận động để đi lên trong mọi hoàn cảnh. Bởi vậy, mặc dù là người học ngoại ngữ ở trong nước nhưng ông là người có khả năng giao tiếp tiếng Nga rất linh hoạt nhờ có vốn từ vựng, ngữ pháp dồi dào cộng với đôi tai tinh tường về ngữ âm. Ông chẳng những nhiều năm được tin cậy mời làm giám khảo thẩm định trình độ tiếng Nga cho  nhiều ứng viên giáo sư, phó giáo sư của Hội đồng chuyên ngành văn học mà còn được Nhà nước mời làm thông dịch nhiều văn kiện quan trọng: Từ tháng 12 năm 1981 đến tháng 5 năm 1982 ông được Ban Đối ngoại Trung ương Đảng điều động đi dịch viết văn kiện Đại hội V của Đảng Cộng sản Việt Nam tại Hà Nội, sau đó từ tháng 3 năm 1982 đến tháng  5 năm 1982 ông tiếp tục được mời dịch văn kiện Đại hội III của Đảng Nhân dân Cách mạng Lào tại Viêng Chăn. Sau chuyến phiên dịch này, ông tham gia lớp học nâng cao trình độ tiếng Nga tại Viện Tiếng Nga A.S. Puskin, Moskva 1 năm (1982-1983) và liên tục  làm cộng tác viên khoa học tại khoa Ngữ văn Trường Đại học Tổng hợp Moskva Lomonosov mỗi năm 3 tháng vào các năm 1984, 1986 và 1988. Do say mê với việc nghiên cứu ngôn ngữ, từ năm 1998, sau khi nghỉ hưu, ông tiếp tục làm giảng viên kiêm nhiệm và thỉnh giảng cho Khoa Ngôn ngữ học Trường ĐHKHXH& NV (1998-2003).

Trong khoa học, PGS.TS Nguyễn Xuân Hòa là người nghiêm túc, cẩn trọng, đôi khi biểu hiện sự lặng lẽ, nhưng trong đời sống ông là người năng nổ nhiệt thành thậm chí rất sôi nổi. Đó là điều giải thích vì sao ông luôn có mặt trong các Hội nghị nghiên cứu khoa khoa học và các buổi lễ bảo vệ luận văn, luận án cho thạc sĩ, tiến sĩ và thậm chí cả các buổi bảo vệ khóa luận tốt nghiệp của sinh viên với tư cách là cán bộ hướng dẫn, phản biện hoặc ủy viên Hội đồng. Trong công tác đào tạo sau đại học của Khoa ngôn ngữ học và của Học viện Khoa học Xã hội ông đã hướng dẫn thành công 5 luận văn Thạc sĩ ngôn ngữ học, 2 luận án Tiến sĩ ngữ văn Nga, 1 luận án Tiến sĩ ngôn ngữ học. Hiện ông đang hướng dẫn 2 NCS ngôn ngữ học làm Tiến sĩ. Hơn thế nữa, ông còn là người tham gia tích cực vào các hoạt động của Hội Ngôn ngữ học Hà Nội, đồng thời còn đảm nhiệm chức Chủ tịch Hội trong suốt 6 năm từ 2008 đến 2014. Đây là thời gian ông bộc lộ những mặt mạnh về khả năng tổ chức và ngoại giao của mình. Nhờ vào uy tín cá nhân cũng như phương hướng hoạt động của Hội Ngôn ngữ học Hà Nội, ông nhận được sự ủng hộ của nhiều doanh nghiệp và tạo dựng cho Hội quỹ hoạt động lên tới dăm chục triệu đồng. Tuy số tiền không lớn, nhưng đối với một Hội nghề nghiệp, đó là một thành tích có thể nói là hiếm có. Tôi còn nhớ, mới đây trong Đại hội IV, nhiệm kỳ 2015-2019 của Hội Ngôn ngữ học Hà Nội diễn ra vào tháng 1/2015 ở Viện Ngôn ngữ học, GS.TSKH Trần Ngọc Thêm từ thành phố Hồ Chí Minh ra tham dự Đại hội rất cảm động khi phát biểu: “Quả thật, tôi rất ngạc nhiên vì thông thường, khi đến dự một hội nghề nghiệp kiểu như thế này, chúng tôi còn phải đóng tiền ủng hộ. Đến đây, không những chúng tôi không phải đóng góp, lại còn được nhận thêm. Điều đó cho thấy, Hôi Ngôn ngữ học Hà Nội quả là một Hội rất mạnh…”.

Hiện nay, do quá tuổi quy định ông không đảm nhiệm chức vụ Chủ tịch Hội nữa nhưng ông vẫn được mọi người tín nhiệm bầu làm Phó Chủ tịch, Tổng Thư kí Hội. Mặc dù bận nhiều công việc chuyên môn và công tác Hội, PGS.TS Nguyễn Xuân Hòa vẫn dành một góc cuộc đời mình cho văn chương, tham gia Hội Nhà văn Hà Nội. Thi thoảng ta vẫn gặp những bài viết phê bình hoặc dịch thuật của ông đăng trên sách, báo với một phong cách tươi trẻ, sung mãn. Đọc các bài viết ấy, ta không thấy một chút nào bóng dáng của tuổi già phất phơ trên đầu ngọn bút của ông mà chỉ thấy một tâm hồn tràn trề sức sống, nhiệt huyết và chí tình. Cả trong hoạt động chuyên môn và cả trong cuộc đời, ông luôn hòa mình với các thế hệ đàn em, gắn bó và gần gũi với họ. Đó phải chăng là nguyên cớ giúp cho ông trẻ mãi không già. Đến bây giờ, ông vẫn là người thầy luôn năng nổ, đồng hành cùng lớp trẻ. Do có nhiều đóng góp trong hoạt động chuyên môn và hoạt động xã hội của mình, ông đã nhận được nhiều phận thưởng cao quí: Huân chương Kháng chiến chống Mĩ hạng Ba (1985), Nhà giáo ưu tú (2008). Bằng khen của Chủ tịch UBND TP Hà Nội về thành tích hoạt động kỉ niệm 1000 năm Thăng Long – Hà Nội (2011).

PHÓ GIÁO SƯ, TIẾN SĨ, NHÀ GIÁO ƯU TÚ NGUYỄN XUÂN HÒA

  • Năm sinh: 1937.
  • Quê quán: Thanh Hóa.
  • Tốt nghiệp Đại học Sư phạm Hà Nội ngành Tiếng Nga năm 1960.
  • Tốt nghiệp Đại học Ngoại ngữ Hà Nội ngành Tiếng Nga năm 1977.
  • Nhận bằng Phó Tiến sĩ (nay là Tiến sĩ) ngành Ngôn ngữ học năm 1997.
  • Được công nhận chức Nhận chức danh Phó Giáo sư năm 2004.
  • Được tặng danh hiệu Nhà giáo Ưu tú năm 2008.
  • Thời gian công tác tại trường: từ 1978 đến 1998.

+ Đơn vị công tác:

Khoa Tiếng nước ngoài (Trường Đại học Tổng hợp Hà Nội) (1978-1995).

Bộ môn Khu vực học Nga và các nước châu Âu, Khoa Quốc tế học (1995-1998).

+ Chức vụ quản lý:

Nguyên Chủ nhiệm Bộ môn Ngữ văn Nga.

Chủ tịch Hội Ngôn ngữ học Hà Nội (2008-2014).

  • Các hướng nghiên cứu chính: Đối chiếu ngôn ngữ; Từ vựng học; Thành ngữ, tục ngữ; Văn hóa Việt Nam; Dịch nghệ thuật.
  • Các công trình khoa học tiêu biểu:

 Sách dịch Tarát Septrencô. Nxb Cầu Vồng, Moskva, 1988, 374 trang.

Aleksandr Blok – nhà thơ Nga lỗi lạc đầu thế kỉ XX (Chủ nhiệm đề tài). Đề tài cấp Bộ GD-ĐT. 

Almanach những nền văn minh thế giới  (Thành viên Ban biên soạn; đồng tác giả). Nxb Văn hóa Thông tin, Hà Nội, 1995, Tái bản 2006, 2416 trang.

Thơ trữ tình A. Blok (tuyển dịch), Nxb Đại học Quốc gia Hà Nội, Hà Nội, 2007, 338 trang.

Từ điển giáo khoa Việt - Nga (đồng tác giả), Nxb Giáo dục, 2007, Hà Nội, 1402 trang.

  • Các giải thưởng khoa học tiêu biểu:

+ Giải Bạc Sách hay năm 2008 của Hội Xuất bản Việt Nam cho cuốn Từ điển giáo khoa Việt - Nga (đồng tác giả), Nxb Giáo dục, 2007.

 

PGS.TS Nguyễn Hữu Đạt - Ảnh: Thành Long - VNU Media - USSH
avatar
send icon

Có thể bạn quan tâm

  • Sứ mệnh của ĐHQGHN trong sự nghiệp xây dựng đất nước hùng cường
  • Kiến lập chế độ cộng hòa dân chủ - pháp trị - một thành tựu to lớn có tầm vóc thời đại của Cách mạng tháng Tám năm 1945
  • Việt Nam – 80 năm khẳng định bản lĩnh dân tộc: Từ độc lập đến phát triển bền vững và hội nhập quốc tế có trách nhiệm
  • "Để hiểu thế giới, tôi đã chọn Việt Nam"
  • Phát triển khu đô thị Đại học Quốc gia Hà Nội tại Hòa Lạc: Bài học kinh nghiệm và quyết tâm của người mở đường
  • PGS.TS Lê Hoàng Sơn: Better Choice Awards cần ưu tiên các sản phẩm công nghệ “Make in Vietnam”, với hàm lượng chất xám cao do người Việt làm chủ
  • GS. TSKH. NGND. Vũ Minh Giang: Khi kinh tế tư nhân mang khát vọng dân tộc trên vai, hãy mạnh dạn giao sứ mệnh lớn cho họ!.
Chia sẻ
Share on Facebook
Share on Zalo
Danh mục

Tin tức chung

Chính sách

Tuyển sinh

Đào tạo

▶

Hợp tác - Phát triển

▶

Khoa học và Công nghệ

Media

▶

Tin các đơn vị

Đảng - Đoàn thể

Sinh viên

Chân dung

Câu lạc bộ nhà khoa học

Tạp chí Khoa học

Sách và học liệu

VNU & báo chí

Xếp hạng đại học