Phát triển năng lực trí tuệ nhân tạo cho người học

Hội thảo có sự tham dự của đại diện Văn phòng Trung ương Đảng, Bộ Giáo dục và Đào tạo, Bộ Khoa học và Công nghệ; Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh; ĐHQGHN; Học viện Báo chí và Tuyên truyền; Học viện Tư pháp, Trường Đại học Giáo dục, Trường Đại học Luật, ĐHQGHN; Trường THPT chuyên Chu Văn An; Tập đoàn Công nghệ Tài chính Momo, Trường THPT chuyên Chu Văn An; Lãnh đạo Tạp chí Một thế giới; Hội đồng trường, Ban Giám hiệu và lãnh đạo một số khoa, phòng chức năng của Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn, … Đồng hành cùng hội thảo còn có các nhà tài trợ đến từ Tập đoàn Meta, Nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam, Công ty Bezen Việt Nam.

Giám đốc ĐHQGHN Hoàng Minh Sơn phát biểu tại hội thảo

Phát biểu tại hội thảo, Giám đốc ĐHQGHN Hoàng Minh Sơn khẳng định, trong chiến lược phát triển đến năm 2030, tầm nhìn 2045, ĐHQGHN xác định trí tuệ nhân tạo (AI) là một trụ cột quan trọng để đổi mới quản trị đại học, nâng cao chất lượng đào tạo và thúc đẩy nghiên cứu khoa học liên ngành, liên lĩnh vực. ĐHQGHN hướng tới xây dựng hệ sinh thái AI toàn diện, nơi các nhà khoa học, giảng viên, sinh viên có thể cùng học hỏi, cùng sáng tạo, và cùng đóng góp các giải pháp AI phục vụ phát triển bền vững đất nước.

Giám đốc ĐHQGHN nhấn mạnh, trong bối cảnh chuyển đổi số toàn diện, việc hợp tác giữa nhà trường với các tập đoàn công nghệ toàn cầu như Meta thể hiện tầm nhìn chiến lược và đầu tư bài bản, hướng tới việc xây dựng khung năng lực trí tuệ nhân tạo cho người học. Khung năng lực này không chỉ giúp sinh viên thích ứng nhanh với thị trường lao động mà còn chuẩn bị hành trang toàn diện cho nguồn nhân lực tri thức trong kỷ nguyên AI.

Theo Giám đốc ĐHQGHN, bên cạnh việc trang bị phương pháp luận về trí tuệ nhân tạo, các trường đại học cần đưa ngay ứng dụng AI vào chương trình học tập. Việc hình thành và phát triển năng lực trí tuệ nhân tạo cần được bắt đầu từ những năm học đầu tiên, thông qua các mô hình giảng dạy, học tập, nghiên cứu, và trải nghiệm thực tế gắn liền với công nghệ.

Ông cho rằng, năng lực số và năng lực ngoại ngữ là hai yếu tố không thể thiếu của người học trong thời đại mới. Vì vậy, việc triển khai sớm chương trình phát triển năng lực trí tuệ nhân tạo không chỉ dừng ở bậc đại học mà hoàn toàn có thể nhân rộng xuống bậc phổ thông, giúp học sinh hình thành tư duy số và năng lực công nghệ ngay từ giai đoạn đầu. Cần chuyển từ ‘bài giảng’ sang ‘thiết kế học tập’ – nơi mỗi hoạt động, mỗi trải nghiệm của sinh viên đều gắn với việc ứng dụng hiệu quả công nghệ và trí tuệ nhân tạo. Đây chính là cách chúng ta xây dựng năng lực thật, tạo ra giá trị thật cho người học – Giám đốc ĐHQGHN nhấn mạnh. Đây là nhiệm vụ chung của ĐHQGHN trong tiến trình xây dựng đại học thông minh – đại học đổi mới sáng tạo hàng đầu khu vực.

Trước đó, phát biểu khai mạc và báo cáo đề dẫn hội thảo, Hiệu trưởng Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn, ĐHQGHN Hoàng Anh Tuấn nhấn mạnh, trong những năm gần đây, trí tuệ nhân tại không chỉ là một công nghệ, mà đã trở thành công cụ và phương thức mới, tác động và tái định hình lại giáo dục và đào tạo trên phạm vi toàn cầu.

Những tiến bộ vượt bậc của trí tuệ nhân tạo đang mở ra những cơ hội chưa từng có để cá nhân hóa học tập, hỗ trợ nghiên cứu và nâng cao năng lực sáng tạo của người học. Tuy nhiên, cùng với cơ hội là những thách thức rất lớn: về đạo đức, về bình đẳng trong tiếp cận công nghệ, và về cách con người làm chủ AI thay vì bị chi phối bởi nó. Hội thảo được tổ chức với nhằm tìm lời giải cho câu hỏi cốt lõi: Làm thế nào để phát triển năng lực AI cho người học một cách thực chất, toàn diện và mang bản sắc Việt Nam - nhân văn, trách nhiệm, sáng tạo và hội nhập.

Hội thảo là diễn đàn quốc tế đầu tiên tại Việt Nam đặt trọng tâm vào việc xây dựng khung năng lực trí tuệ nhân tạo cho người học trong các cấp học khác nhau – từ phổ thông đến đại học và sau đại học. Các diễn giả đến từ Meta, Viện Khoa học Giáo dục Việt Nam, các trường đại học đối tác quốc tế đã chia sẻ nhiều mô hình đào tạo tiên tiến, kinh nghiệm triển khai giáo dục AI trong môi trường đa ngành, đa văn hóa.

TS. Trần Văn Tùng - Chủ tịch Hội Thông tin Khoa học và Công nghệ Việt Nam, Nguyên Thứ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ

Ông Ruici Tio - Quản lý Chương trình Chính sách về An toàn và Liêm chính Khu vực Châu Á Thái Bình Dương, Tập đoàn Meta

Trong bối cảnh Trí tuệ nhân tạo đang trở thành động lực chiến lược của giáo dục toàn cầu, phát triển nguồn nhân lực số, đặc biệt là năng lực ứng dụng AI, được xác định là nhiệm vụ trọng tâm của Việt Nam nhằm bắt nhịp và dẫn dắt tiến trình chuyển đổi số quốc gia. Người học hôm nay chính là lực lượng quyết định vị thế của đất nước trên bản đồ tri thức và công nghệ thế giới ngày mai.

Các nhà khoa học, nhà quản lý, đại biểu tham dự hội thảo đã thảo luận nhiều giải pháp nhằm thúc đẩy phát triển năng lực AI cho người học ở mọi cấp độ, từ nhận thức đến ứng dụng, đảm bảo ứng dụng AI vào giáo dục một cách toàn diện, có trách nhiệm, sáng tạo và thích ứng cao.

Hội thảo gồm hai phiên làm việc chính, thảo luận các vấn đề được quan tâm hiện nay. Các báo cáo tham luận tập trung phân tích bối cảnh AI, thực trạng năng lực ứng dụng AI của người học và đề xuất khung năng lực AI trong hệ thống giáo dục quốc dân, làm rõ vai trò của giáo dục trong việc hình thành hiểu biết, kỹ năng và thái độ đúng đắn đối với AI, cũng như tầm quan trọng của việc tích hợp công nghệ này vào chương trình đào tạo.

Tại phiên thảo luận bàn tròn, các nhà khoa học, nhà quản lý đã trao đổi các giải pháp, chính sách và mô hình triển khai hiệu quả nhằm phát triển năng lực AI cho người học, từ giáo dục phổ thông đến đại học, đồng thời thảo luận về đạo đức, an toàn và tính bền vững trong ứng dụng AI trong giáo dục.

TS. Lê Linh Lương - Phó Viện trưởng Viện Công nghệ Blockchain và Trí tuệ Nhân tạo ABAII trình bày báo cáo “Kỷ nguyên AI: Bức tranh toàn cảnh, tác động đa chiều và nhu cầu phát triển nguồn nhân lực”

GS.TS. Lê Anh Vinh - Viện trưởng Viện Khoa học Giáo dục Việt Nam, Bộ GD&ĐT trao đổi về phát triển năng lực AI cho học sinh phổ thông

PGS.TS. Đỗ Văn Hùng - Trưởng Khoa Thông tin - Thư viện, Trường Đại học KHXH&NV, ĐHQGHN trình bày tham luận với chủ đề “Phát triển năng lực AI cho sinh viên đại học: Tư duy phản biện, nghiên cứu và sáng tạo”

TS. Tô Hồng Nam - Phó Cục trưởng Cục Khoa học, Công nghệ và Thông tin, Bộ GD&ĐT trao đổi ý kiến về định hướng và chính sách phát triển năng lực trí tuệ nhân tạo cho người học trong hệ thống giáo dục quốc dân

Hội thảo không chỉ là diễn đàn học thuật mà còn là không gian kết nối giữa giáo dục và công nghệ, mở ra cơ hội hợp tác trong nghiên cứu, đào tạo và chuyển giao tri thức giữa nhà trường, doanh nghiệp, cơ quan quản lý và các tổ chức quốc tế.