VNU Logo

Giám đốc ĐHQGHN Hoàng Minh Sơn: viện nghiên cứu phải tập trung vào những bài toán lớn của đất nước

Sáng 19/9/2025, tại Hòa Lạc, Giám đốc ĐHQGHN Hoàng Minh Sơn đã chủ trì buổi làm việc với lãnh đạo chủ chốt của các Viện nghiên cứu của ĐHQGHN nhằm ghi nhận tình hình hoạt động, những thuận lợi và khó khăn, lắng nghe các đề xuất và định hướng phát triển trong giai đoạn mới.

Giám đốc ĐHQGHN Hoàng Minh Sơn chủ trì buổi làm việc 

Tại buổi làm việc, Viện trưởng Viện Công nghệ thông tin Trần Xuân Tú, Viện trưởng Viện Việt Nam học và Khoa học phát triển Phạm Đức Anh, Viện trưởng Viện Vi sinh vật và Công nghệ sinh học Trịnh Thành Trung, Viện trưởng Viện Trần Nhân Tông Nguyễn Tiến Vinh, Phó Viện trưởng Viện Tài nguyên và Môi trường Bùi Ngọc Quý đã trình bày tóm tắt về tình hình tổ chức hoạt động, cũng như nêu những kiến nghị và đề xuất. Nhiều viện đã có những đóng góp quan trọng trong nghiên cứu, đào tạo sau đại học, chuyển giao tri thức và tư vấn chính sách cho Nhà nước, bộ, ngành, địa phương. Tuy nhiên, vẫn còn tồn tại những “điểm nghẽn” về đội ngũ cán bộ khoa học mỏng, hạn chế về cơ chế, nguồn lực và cơ sở vật chất.

GS. Trương Quang Học, Viện Nghiên cứu Tài nguyên và Môi trường nhấn mạnh, ĐHQGHN đang đi đúng hướng trên con đường trở thành đại học nghiên cứu đổi mới sáng tạo. Ông cho rằng các viện phải là đầu mối tập hợp lực lượng nghiên cứu, phát huy sức mạnh liên ngành; trong khi khoa học ứng dụng có điều kiện triển khai thuận lợi hơn thì khoa học cơ bản vẫn cần được ưu tiên đặc biệt.

GS. Phạm Hồng Tung, Viện Việt Nam học và Khoa học phát triển cho rằng, “đặc sản” của ĐHQGHN chính là có hệ thống các viện nghiên cứu bên cạnh các trường đại học thành viên. Nếu ở thế giới, viện và trường bổ sung cho nhau, thì ở Việt Nam, một số viện nghiên cứu nên được hồi sinh thông qua tái cấu trúc và đầu tư trọng điểm. Ông đề nghị mỗi viện phải xác định rõ sứ mạng, có sản phẩm khoa học đáp ứng yêu cầu từ Nghị quyết 57 - NQ/TW của Bộ Chính trị, đồng thời tìm được vị trí xứng đáng trong hệ sinh thái nghiên cứu của ĐHQGHN, của hệ thống giáo dục, quốc gia và quốc tế.

Tại buổi làm việc, đại diện Văn phòng và các ban chức năng của ĐHQGHN cũng nêu ý kiến về một số nội dung liên quan. Trưởng Ban Khoa học và Đổi mới sáng tạo Trần Thị Thanh Tú bày tỏ rằng, sự liên kết giữa viện - trường hiện nay chưa đủ mạnh, hợp tác với doanh nghiệp còn hạn chế, chưa xứng với tiềm lực hiện có của ĐHQGHN. Các viện cần khai thác sứ mạng tư vấn chính sách, sản xuất thử nghiệm và hợp tác địa phương nhiều hơn nữa. Phó Ban Đào tạo và Công tác sinh viên Võ Thị Minh Trang cho rằng, đào tạo tiến sĩ tại các viện còn nhiều khó khăn, số nghiên cứu sinh ít và tỉ lệ tốt nghiệp đúng hạn còn thấp. Chánh Văn phòng Mai Hoàng Anh cho biết các đơn vị chưa chú trọng truyền thông, công tác chuyển đổi số còn chậm, cơ sở vật chất thiếu thốn, ...

Phát biểu tại buổi làm việc, Phó Giám đốc ĐHQGHN Phạm Bảo Sơn đưa ra 5 khuyến nghị đối với các viện là cần xác định sứ mạng các viện gắn với chiến lược quốc gia; quan tâm xây dựng chương trình nghiên cứu lớn, liên ngành; tăng cường hợp tác với doanh nghiệp; chú trọng đầu tư trang thiết bị, nguồn lực nghiên cứu; chính sách đãi ngộ, thu hút nhân lực chất lượng cao.

Giám đốc Hoàng Minh Sơn ghi nhận các ý kiến tâm huyết, đồng thời bày tỏ sự đồng tình với ý kiến của Phó Giám đốc cùng một số đại biểu. Ông nhấn mạnh các viện nghiên cứu cần bám vào sứ mạng để hiểu lý do tồn tại, để đề ra mục tiêu phải làm được, làm tốt hơn và làm những việc không ai làm được.

Ông cho rằng các viện phải khẳng định vị trí là trung tâm xuất sắc về nghiên cứu chuyên môn, có sứ mệnh gắn với chức năng, nhiệm vụ, cũng như đóng góp thiết thực vào giải quyết các bài toán lớn của đất nước. Mỗi viện cần xác định lĩnh vực mũi nhọn, tập trung vào những vấn đề mang tính khác biệt, có tác động quốc gia. “Tinh hoa, xuất sắc không thể trải rộng, mà phải tập trung, tạo dấu ấn rõ nét”, ông nhấn mạnh.

Giám đốc Hoàng Minh Sơn cũng lưu ý, muốn phát triển viện nghiên cứu theo chuẩn mực quốc tế thì phải rà soát lại các văn bản pháp luật để xây dựng mô hình phù hợp, đảm bảo vị trí pháp lý rõ ràng, cơ chế vận hành minh bạch. Đồng thời, cần chủ động gắn kết trong – ngoài, kết nối nguồn lực xã hội, tăng cường hợp tác với bộ, ngành, địa phương, doanh nghiệp.

Một trọng tâm khác được Giám đốc chỉ đạo là định hướng phát triển xây dựng Hòa Lạc Technopolis – đô thị đại học và đổi mới sáng tạo của ĐHQGHN. Đây sẽ là nơi quy tụ nguồn lực đào tạo, nghiên cứu, đầu tư cơ sở vật chất hiện đại, hướng tới hình thành các trung tâm xuất sắc, các phòng thí nghiệm trọng điểm tầm khu vực.

Giám đốc Hoàng Minh Sơn bày tỏ cần đẩy mạnh hoạt động nghiên cứu, để mỗi đơn vị nghiên cứu trở thành “hạt nhân tinh hoa” trong mạng lưới đổi mới sáng tạo quốc gia. ĐHQGHN không chỉ phục vụ chính mình mà còn phải giúp Bộ, ngành, địa phương, doanh nghiệp và xã hội. Muốn vậy, các viện phải có tư duy quản trị mới, gắn với chiến lược phát triển quốc gia, đóng góp vào giải quyết những bài toán lớn của đất nước.

Phó Giám đốc ĐHQGHN Phạm Bảo Sơn phát biểu tại buổi làm việc 
Ngọc Diệp, Quốc Toản