 |
Tham dự hội nghị có Giám đốc ĐHQGHN Hoàng Minh Sơn; các Phó Giám đốc: Nguyễn Hiệu, Nguyễn Hoàng Hải, Phạm Bảo Sơn, Đào Thanh Trường; lãnh đạo Văn phòng và các Ban chức năng; Chủ tịch Hội đồng Đảm bảo chất lượng, Chủ tịch Hội đồng Khoa học và Đào tạo; cùng thủ trưởng, lãnh đạo phụ trách đào tạo và khoa học công nghệ các đơn vị cùng đại diện các giảng viên, nhà khoa học và chuyên gia đến từ các đơn vị thành viên trong ĐHQGHN.
Bước tiến mạnh mẽ trong thực thi Nghị quyết 57-NQ/TW
 |
| GS.TS Trần Thị Thanh Tú, Trưởng ban Khoa học và Đổi mới sáng tạo ĐHQGHN cho biết, năm 2025 ghi dấu bước chuyển mạnh mẽ trong triển khai Nghị quyết 57-NQ/TW của Bộ Chính trị, với các đột phá về định hướng, mô hình và nguồn lực |
Trình bày báo cáo tổng kết hoạt động năm 2025, GS.TS Trần Thị Thanh Tú, Trưởng ban Khoa học và Đổi mới sáng tạo ĐHQGHN cho biết, năm 2025 ghi dấu bước chuyển mạnh mẽ trong triển khai Nghị quyết 57-NQ/TW của Bộ Chính trị, với các đột phá về định hướng, mô hình và nguồn lực. ĐHQGHN đã xây dựng 8 lĩnh vực công nghệ trọng điểm ưu tiên đầu tư gắn với 11 lĩnh vực công nghệ chiến lược quốc gia, gồm: công nghệ chip bán dẫn, trí tuệ nhân tạo và dữ liệu lớn (AI và Big Data), công nghệ robot và tự động hóa, công nghệ y-sinh tiên tiến, công nghệ lượng tử, công nghệ năng lượng và vật liệu tiên tiến, nông nghiệp thông minh, và công nghệ môi trường và phát triển bền vững.
Trong giai đoạn vừa qua, ĐHQGHN đã hình thành 16 chương trình KH&CN trọng điểm theo hướng liên ngành, đồng thời ưu tiên phát triển mô hình Trung tâm Nghiên cứu Xuất sắc (COE) nhằm thu hút nhà khoa học trong và ngoài nước. Đề án “Nhà khoa học xuất sắc” đặt mục tiêu đến năm 2030 có 500 nhà khoa học xuất sắc và 50 nhà khoa học đạt chuẩn quốc tế, góp phần đưa ĐHQGHN vào Top 100 thế giới ở 1–3 lĩnh vực và Top 500 ở 10–15 lĩnh vực.
GS. Trần Thị Thanh Tú cũng cho biết, ngân sách nhà nước đầu tư cho KH&CN năm 2025 đã tăng gấp đôi so với 2024, song nguồn lực hợp tác quốc tế đang giảm. Mục tiêu đặt ra đến năm 2030 là tỷ trọng thu từ KH&CN đạt ít nhất 35% tổng nguồn thu và thành lập 100 doanh nghiệp spin-off với tổng định giá khoảng 200 triệu USD.
Từ làm chủ công nghệ chiến lược đến kiến tạo trung tâm xuất sắc
Tại hội nghị, các đơn vị đào tạo và nghiên cứu đã trình bày các tham luận khẳng định vai trò đầu tàu của ĐHQGHN trong đổi mới sáng tạo và phát triển công nghệ chiến lược.
 |
| PGS.TS Trương Ngọc Kiểm cho biết, Công viên Công nghệ cao và Đổi mới sáng tạo đã trở thành nền tảng hỗ trợ khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo, hệ sinh thái kết nối, chia sẻ giữa nhà khoa học và doanh nghiệp |
PGS.TS Trương Ngọc Kiểm – Giám đốc Công viên Công nghệ cao và Đổi mới sáng tạo (VNU-TIP) cho biết, Công viên Công nghệ cao và Đổi mới sáng tạo đã trở thành nền tảng hỗ trợ khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo, hệ sinh thái kết nối, chia sẻ giữa nhà khoa học và doanh nghiệp. Chỉ sau gần một năm vận hành, công viên đã hỗ trợ 50 nhà khoa học đăng ký sở hữu trí tuệ, thành lập 5 doanh nghiệp spin-off và ươm tạo 8 dự án khởi nghiệp, đồng thời vận hành 03 viện nghiên cứu theo mô hình COE về bán dẫn, lượng tử và trí tuệ nhân tạo.
 |
| PGS.TS Nguyễn Hoài Sơn chia sẻ kinh nghiệm triển khai Nghị quyết 57-NQ/TW thông qua các chương trình đào tạo và nghiên cứu gắn với công nghệ chiến lược |
PGS.TS Nguyễn Hoài Sơn – Trường ĐH Công nghệ chia sẻ kinh nghiệm triển khai Nghị quyết 57-NQ/TW thông qua các chương trình đào tạo và nghiên cứu gắn với công nghệ chiến lược. Nhà trường đang triển khai 6 đề tài cấp quốc gia và 9 đề tài Nafosted, tập trung vào các công nghệ lõi như AI, Cloud, an ninh mạng, chip bán dẫn, hàng không vũ trụ, đồng thời thực hiện chính sách trả lương nhà khoa học theo kết quả đầu ra (KPIs) để khuyến khích sáng tạo và nâng cao hiệu quả đầu tư.
 |
| PGS.TS Hoàng Thị Minh Thảo nhấn mạnh tầm quan trọng của việc xây dựng Trung tâm Xuất sắc trong lĩnh vực khoa học cơ bản như một đòn bẩy nâng thứ hạng quốc tế |
Trong khi đó, PGS.TS Hoàng Thị Minh Thảo – Trường ĐH Khoa học Tự nhiên nhấn mạnh tầm quan trọng của việc xây dựng Trung tâm Xuất sắc trong lĩnh vực khoa học cơ bản như một đòn bẩy nâng thứ hạng quốc tế. Trường đặt mục tiêu đến năm 2030 hình thành 2–3 COE đạt chuẩn quốc tế, mỗi trung tâm đạt tối thiểu 30 công bố WoS/Scopus Q1–Q2/năm và tham gia đào tạo 5–10 nghiên cứu sinh, góp phần đưa các lĩnh vực mũi nhọn của ĐHQGHN vào Top 300 thế giới.
 |
| PGS.TS Bùi Ngọc Quý nêu rõ yêu cầu thúc đẩy hợp tác và chuyển giao công nghệ cho doanh nghiệp và địa phương, coi đây là động lực then chốt của tăng trưởng xanh và kinh tế tuần hoàn |
PGS.TS Bùi Ngọc Quý – Viện Tài nguyên và Môi trường nêu rõ yêu cầu thúc đẩy hợp tác và chuyển giao công nghệ cho doanh nghiệp và địa phương, coi đây là động lực then chốt của tăng trưởng xanh và kinh tế tuần hoàn. Ông đề xuất cơ chế đặt hàng trực tiếp giữa địa phương – doanh nghiệp – đại học để triển khai các mô hình phát triển bền vững, giảm phát thải và đạt mục tiêu Net Zero vào năm 2050.
 |
| GS.TS Trần Xuân Tú kiến nghị ĐHQGHN áp dụng thí điểm cơ chế “block funding” gắn với các Trung tâm Nghiên cứu Xuất sắc tập trung vào lĩnh vực chiến lược để tăng hiệu quả đầu tư và thúc đẩy hoạt động chuyển giao công nghệ |
GS.TS Trần Xuân Tú – Viện trưởng Viện Công nghệ Thông tin, ĐHQGHN cho rằng cơ chế cấp kinh phí nghiên cứu hiện nay còn phân tán, thiếu linh hoạt và làm giảm hiệu quả đầu tư, trong khi Việt Nam vẫn thiếu các tổ chức khoa học đủ mạnh tầm quốc tế. Ông kiến nghị ĐHQGHN áp dụng thí điểm cơ chế “block funding” – giao khoán kinh phí 3–5 năm dựa trên kết quả đầu ra (KPI), gắn với các Trung tâm Nghiên cứu Xuất sắc (COE), tập trung vào lĩnh vực chiến lược để tăng hiệu quả đầu tư và thúc đẩy hoạt động chuyển giao công nghệ.
 |
| GS.TS Hoàng Anh Tuấn nhấn mạnh chuyển đổi số không chỉ là công nghệ mà còn là câu chuyện về con người, tư duy và thể chế |
GS.TS Hoàng Anh Tuấn – Hiệu trưởng Trường ĐH Khoa học Xã hội và Nhân văn nhấn mạnh chuyển đổi số không chỉ là công nghệ mà còn là câu chuyện về con người, tư duy và thể chế. Ông cho rằng KHXH&NV phải là lực lượng định hướng tư duy và kiến tạo tương lai số, đặt con người ở trung tâm và giữ vững giá trị đạo đức trong kỷ nguyên AI. Về thể chế, ông đề xuất xây dựng “thể chế số nhân văn” bảo vệ quyền con người, thúc đẩy sáng tạo lành mạnh, đồng thời phát triển nguồn nhân lực số có năng lực phản biện, hợp tác đa ngành và đạo đức xã hội, góp phần hiện thực hóa chuyển đổi số toàn diện tại ĐHQGHN.
 |
| PGS.TS Lê Trung Thành nhấn mạnh trách nhiệm quốc gia của nhà khoa học, đặc biệt trong các lĩnh vực chuyển đổi số, tăng trưởng xanh, thị trường carbon và FDI thế hệ mới |
PGS.TS Lê Trung Thành – Trường ĐH Kinh tế trình bày tham luận về tư vấn chính sách cho Đảng và Nhà nước, nhấn mạnh trách nhiệm quốc gia của nhà khoa học, đặc biệt trong các lĩnh vực chuyển đổi số, tăng trưởng xanh, thị trường carbon và FDI thế hệ mới. Trong những năm qua, Trường ĐH Kinh tế đã tích cực tư vấn chính sách thông qua tổ chức nhiều diễn đàn với Ban Kinh tế Trung ương, Ủy ban Kinh tế của Quốc hội. Đặc biệt, Nhà trường đã tổ chức nghiên cứu và xuất bản Báo cáo thường niên kinh tế Việt Nam 17 năm liên tục, đóng góp quan trọng vào hoạch định chính sách phát triển.
Giải pháp phát triển ĐHQGHN trở thành trung tâm tri thức và đổi mới sáng tạo quốc gia
Tại hội nghị, đại diện lãnh đạo và các nhà khoa học từ các đơn vị thành viên, trực thuộc ĐHQGHN đã trao đổi nhiều nội dung liên quan đến hiệu quả thực thi Nghị quyết 57-NQ/TW, mô hình quản trị nghiên cứu, cơ chế tài chính và phát triển đội ngũ tinh hoa. Các ý kiến thống nhất cho rằng cần đổi mới cơ chế đầu tư theo kết quả đầu ra, tạo điều kiện để nhà khoa học “sống được bằng nghiên cứu”, đồng thời xây dựng mạng lưới kết nối giữa nghiên cứu – doanh nghiệp – xã hội nhằm lan tỏa giá trị của đổi mới sáng tạo.
Tại hội nghị, GS.TS Mai Trọng Nhuận – Chủ tịch Hội đồng ĐBCL, nguyên Giám đốc ĐHQGHN đề xuất ĐHQGHN cần cụ thể hóa các chỉ tiêu định lượng và tầm nhìn phát triển thành hệ thống mục tiêu và KPI cho từng giai đoạn, đồng thời xây dựng thương hiệu nghiên cứu và các trường phái học thuật đặc sắc, hướng đến kiến tạo hệ sinh thái đổi mới sáng tạo mang tầm sứ mệnh quốc gia.
 |
| GS.TS Nguyễn Hữu Đức lưu ý đến bài toán nhân lực nghiên cứu, đặc biệt là đội ngũ nghiên cứu sinh và nhà khoa học xuất sắc – yếu tố quyết định hình thành trung tâm nghiên cứu mạnh |
GS.TS Nguyễn Hữu Đức – Nguyên Phó Giám đốc ĐHQGHN lưu ý đến bài toán nhân lực nghiên cứu, đặc biệt là đội ngũ nghiên cứu sinh và nhà khoa học xuất sắc – yếu tố quyết định hình thành trung tâm nghiên cứu mạnh. Ông cho rằng ĐHQGHN cần có cơ chế thu hút và giữ chân người giỏi, tránh “chảy máu chất xám” trong các lĩnh vực công nghệ chiến lược.
 |
GS.TSKH Vũ Minh Giang – Chủ tịch Hội đồng Khoa học & Đào tạo, nguyên Phó Giám đốc ĐHQGHN nhấn mạnh vai trò của khoa học xã hội và nhân văn trong kiến tạo tri thức và chính sách phát triển, đồng thời đề nghị đẩy mạnh nghiên cứu liên ngành để nâng cao năng lực tư vấn, dự báo và dẫn dắt các xu thế phát triển quốc gia.
 |
| GS.TS Phan Tuấn Nghĩa đề nghị, ĐHQGHN tập trung đầu tư cho các phòng thí nghiệm trọng điểm và dự án nghiên cứu mũi nhọn, đặc biệt trong lĩnh vực công nghệ sinh học và y sinh |
GS.TS Phan Tuấn Nghĩa, Trường ĐH Khoa học Tự nhiên đề nghị, ĐHQGHN tập trung đầu tư cho các phòng thí nghiệm trọng điểm và dự án nghiên cứu mũi nhọn, đặc biệt trong lĩnh vực công nghệ sinh học và y sinh, để tạo ra sản phẩm có giá trị ứng dụng cao và lan tỏa trong cộng đồng khoa học quốc tế. Ông nhấn mạnh, muốn phát triển tinh hoa, ĐHQGHN phải có năng lực làm chủ công nghệ lõi và kết nối hiệu quả giữa nghiên cứu cơ bản – ứng dụng – đổi mới sáng tạo.
 |
| PGS.TS Đặng Thị Thu Hương cho rằng cùng với việc phát triển nghiên cứu, ĐHQGHN cần tăng cường truyền thông khoa học và lan tỏa giá trị tri thức ra xã hội |
PGS.TS Đặng Thị Thu Hương, Phó Hiệu trưởng Trường ĐH Khoa học Xã hội & Nhân văn cho rằng cùng với việc phát triển nghiên cứu, ĐHQGHN cần tăng cường truyền thông khoa học và lan tỏa giá trị tri thức ra xã hội, giúp công chúng hiểu, ủng hộ và đồng hành cùng nhà khoa học trong đổi mới sáng tạo. Bà nhấn mạnh, truyền thông học thuật không chỉ là quảng bá kết quả nghiên cứu mà còn là kết nối khoa học với đời sống và chính sách.
 |
| PGS.TS Lê Thanh Hà cho rằng các đề tài khoa học cần gắn trực tiếp với nhu cầu thực tiễn của doanh nghiệp và địa phương |
Đại diện khối khoa học ứng dụng, PGS.TS Lê Thanh Hà, Trường ĐH Công nghệ cho rằng các đề tài khoa học cần gắn trực tiếp với nhu cầu thực tiễn của doanh nghiệp và địa phương, để sản phẩm nghiên cứu có thể thương mại hóa, tạo ra giá trị và nguồn thu bền vững cho đại học.
 |
| TS. Chu Đình Tới chia sẻ kinh nghiệm phát triển nhóm nghiên cứu mạnh |
 |
| GS.TS Lê Sỹ Vinh nhấn mạnh yêu cầu nâng cao chất lượng hợp tác giữa đại học và doanh nghiệp |
Trong khi đó, GS.TS Lê Sỹ Vinh, Trường ĐH Công nghệ nhấn mạnh yêu cầu nâng cao chất lượng hợp tác giữa đại học và doanh nghiệp, tập trung vào những dự án có giá trị thị trường thực tiễn, đồng thời kiến nghị phân tầng cơ chế đầu tư và xét duyệt đề tài khoa học để tăng tính minh bạch, hiệu quả và phù hợp năng lực từng đơn vị.
Phát huy nghiên cứu liên ngành, gắn đào tạo với giải quyết bài toán thực tiễn
 |
| Phó Giám đốc Nguyễn Hiệu nhấn mạnh yêu cầu đổi mới cơ chế đầu tư cho khoa học & đào tạo theo hướng “đặt hàng theo nhiệm vụ” và ưu tiên các sản phẩm gắn với phát triển kinh tế – xã hội |
Phát biểu tại hội nghị, Phó Giám đốc Nguyễn Hiệu nhấn mạnh yêu cầu đổi mới cơ chế đầu tư cho khoa học & đào tạo theo hướng “đặt hàng theo nhiệm vụ” và ưu tiên các sản phẩm gắn với phát triển kinh tế – xã hội. Ông cho rằng mục tiêu đào tạo của ĐHQGHN là tinh hoa, chất lượng cao và bồi dưỡng nhân tài, trong đó 100% người học cần có điều kiện thực hành và trải nghiệm nghiên cứu tại các phòng thí nghiệm. Vì vậy, các đơn vị cần rà soát lại hệ thống phòng thí nghiệm thực hành, xác định những ngành, lĩnh vực cần đầu tư bổ sung, đồng thời chuẩn bị kế hoạch di dời cơ sở, người học phục vụ tiến trình phát triển không gian học thuật mới tại Hòa Lạc.
 |
| Phó Giám đốc Đào Thanh Trường cho rằng, trong quá trình chuyển mình trở thành đại học nghiên cứu tinh hoa, ĐHQGHN cần đặc biệt xây dựng và lan tỏa văn hóa nghiên cứu, tinh thần đổi mới sáng tạo trong toàn hệ thống |
Phó Giám đốc Đào Thanh Trường cho rằng, trong quá trình chuyển mình trở thành đại học nghiên cứu tinh hoa, ĐHQGHN cần đặc biệt xây dựng và lan tỏa văn hóa nghiên cứu, tinh thần đổi mới sáng tạo trong toàn hệ thống. Ông cho rằng nghiên cứu phải gắn chặt với đào tạo, nhất là ở bậc sau đại học, để người học được tham gia trực tiếp vào quá trình tạo ra tri thức mới. Phó Giám đốc đề nghị đẩy mạnh hình thành các nhóm nghiên cứu mạnh, phòng thí nghiệm trọng điểm, trung tâm xuất sắc, gắn với chiến lược phát triển nhân lực và cơ chế thu hút, trọng dụng nhân tài. Ông cũng lưu ý cần tăng cường phối hợp liên ngành, quảng bá các kết quả nghiên cứu tiêu biểu, góp phần khẳng định vị thế và uy tín học thuật của ĐHQGHN trong khu vực và quốc tế.
 |
| Phó Giám đốc Phạm Bảo Sơn nhấn mạnh, hoạt động nghiên cứu phải gắn chặt với đào tạo để hình thành hệ sinh thái đại học nghiên cứu |
Phó Giám đốc Phạm Bảo Sơn nhấn mạnh, hoạt động nghiên cứu phải gắn chặt với đào tạo để hình thành hệ sinh thái đại học nghiên cứu. Ông khẳng định, cơ chế hiện nay của ĐHQGHN đã được tháo gỡ, nguồn lực ngày càng dồi dào, vấn đề trọng tâm nằm ở tinh thần đồng kiến tạo, đầu tư có trọng tâm và tăng cường kết nối liên ngành để tạo sức mạnh tổng thể cho toàn hệ thống. Phó Giám đốc đề nghị đẩy mạnh hợp tác với doanh nghiệp, địa phương, đặc biệt là Hà Nội, để ĐHQGHN thực sự trở thành “cực tăng trưởng tri thức và công nghệ của Thủ đô”, góp phần giải quyết các bài toán về ngập lụt, môi trường, giao thông. Ông cũng lưu ý nâng tầm và quy hoạch hệ thống nhóm nghiên cứu mạnh, đẩy mạnh chuyển đổi số trong quản lý KH&CN, xây dựng cơ sở dữ liệu đồng bộ về nhân lực, hạ tầng và thiết bị, làm nền tảng cho đầu tư và hợp tác trong thời gian tới.
Đổi mới sáng tạo phải trở thành bản sắc cốt lõi của đại học tinh hoa
Kết luận hội nghị, Giám đốc ĐHQGHN Hoàng Minh Sơn đánh giá cao tinh thần trách nhiệm, tâm huyết và trí tuệ của các nhà khoa học, đồng thời nhấn mạnh rằng ĐHQGHN đang bước vào giai đoạn chuyển đổi chiến lược quan trọng, đòi hỏi phát huy sức mạnh tổng thể của toàn hệ thống – tính liên ngành, hợp tác và đoàn kết giữa các đơn vị, cá nhân.
|
| Giám đốc Hoàng Minh Sơn đề nghị chuyển trọng tâm phát triển từ quy mô sang chất lượng đào tạo, đặc biệt chú trọng chất lượng nghiên cứu, công bố quốc tế, tư vấn chính sách và tác động xã hội |
Theo Giám đốc, ĐHQGHN cần nhìn lại quá trình phát triển, kế thừa truyền thống và chuyển từ sứ mạng tự thân sang sứ mạng quốc gia, gắn chặt với Chiến lược phát triển đất nước và Chiến lược phát triển Thủ đô Hà Nội. Ông nhấn mạnh, ĐHQGHN phải góp phần giải quyết các bài toán lớn của Hà Nội, như ngập úng, ô nhiễm môi trường, giao thông, quy hoạch đô thị và phát triển xanh, qua đó khẳng định vai trò tiên phong của ĐHQG trong kiến tạo tri thức và chính sách.
Giám đốc Hoàng Minh Sơn đề nghị chuyển trọng tâm phát triển từ quy mô sang chất lượng đào tạo, đặc biệt chú trọng chất lượng nghiên cứu, công bố quốc tế, tư vấn chính sách và tác động xã hội. Việc mở rộng quy mô tuyển sinh cần được kiểm soát hợp lý, giữ ổn định chỉ tiêu và tập trung nguồn lực nâng cao chất lượng chương trình đào tạo. Ông yêu cầu các đơn vị chú trọng đào tạo sau đại học và nghiên cứu sinh, hướng tới mô hình nghiên cứu chuyên sâu, đồng thời đẩy mạnh chuyển đổi số và ứng dụng AI trong đào tạo, quản trị và nghiên cứu để nâng cao hiệu quả hoạt động.
Giám đốc nhấn mạnh tầm quan trọng của đội ngũ giáo sư đầu ngành và các nhà khoa học xuất sắc, coi đây là trụ cột của đại học tinh hoa, cần được định vị và đầu tư đến năm 2035 để trở thành những trí thức lớn có ảnh hưởng học thuật và xã hội. Ông cho rằng năng lực của ĐHQGHN phải được thể hiện ở khả năng giải quyết các bài toán quốc gia và thủ đô, thu hút nguồn thu từ đổi mới sáng tạo và tạo ra các sản phẩm nghiên cứu có tính ứng dụng cao.
Về phương hướng phát triển, Giám đốc đề nghị tái cấu trúc mô hình tổ chức, cơ chế quản trị và cơ cấu nguồn thu, đảm bảo tăng cường tự chủ, giảm khâu trung gian, rút ngắn quy trình ra quyết định, đồng thời tạo không gian phát triển và quyền tự chủ cho từng đơn vị, cá nhân. Ông yêu cầu các Ban chức năng, đặc biệt là Ban Khoa học & Đổi mới sáng tạo, Ban Đào tạo & Công tác sinh viên, rà soát hệ thống quy chế, quy trình và chính sách mới, bảo đảm phát huy tối đa tính tự chủ, sáng tạo và trách nhiệm giải trình của các đơn vị.
 |
Giám đốc cũng giao nhiệm vụ cho Tổ Giúp việc thực hiện Nghị quyết số 57-NQ/TW và Nghị quyết số 71-NQ/TW tổng hợp các ý kiến tại hội nghị để đưa vào kế hoạch triển khai, đồng thời rà soát, quy hoạch lại hệ thống trung tâm nghiên cứu, phòng thí nghiệm, nhóm nghiên cứu mạnh, hướng đến hình thành các trung tâm xuất sắc theo lĩnh vực ưu tiên quốc gia.
Ông đặc biệt nhấn mạnh định hướng phát triển đội ngũ – thu hút nhân tài, phát huy nội lực, kết nối ngoại lực, biến các mối quan hệ hợp tác với doanh nghiệp, địa phương và nhà khoa học ngoài ĐHQGHN thành nguồn lực chung cho sáng tạo và phát triển.
