Thưa các đồng chí,

Thưa các vị khách quốc tế, các quý vị đại biểu,

Thưa các thầy cô giáo, các nhà khoa học, các cán bộ và sinh viên Đại học Quốc gia Hà Nội!

Hôm nay, tôi rất vui mừng đến dự Lễ kỷ niệm 100 năm ngày thành lập Đại học Quốc gia Hà Nội (16.5.1906 – 16.5.2006) – một trung tâm đào tạo và nghiên cứu khoa học lớn của cả nước, cái nôi của nền giáo dục đại học hiện đại Việt Nam. Tôi thân ái gửi tới các thầy cô giáo, các nhà khoa học, cán bộ, sinh viên Đại học Quốc gia Hà Nội lời thăm hỏi ân cần và lời chúc mừng tốt đẹp nhất.

100 năm xây dựng và phát triển, bắt đầu từ Đại học Đông Dương, tiếp nối là Đại học Quốc gia Việt Nam, Trường Đại học Tổng hợp Hà Nội và Trường Đại học sư phạm Ngoại ngữ đến Đại học Quốc gia Hà Nội ngày nay đã trở thành trung tâm đào tạo đại học, sau đại học, nghiên cứu, ứng dụng và chuyển giao khoa học - công nghệ đa ngành, đa lĩnh vực chất lượng cao, trình độ cao của cả nước, đã có công lao to lớn đặc biệt xuất sắc đóng góp cho sự nghiệp cách mạng của Đảng và của dân tộc. Từ cái nôi đầu tiên này của nền giáo dục đại học hiện đại Việt Nam, đã trưởng thành nhiều nhà trí thức, nhà văn hoá lớn, nhiều nhà cách mạng lỗi lạc. Cũng chính từ nơi đây, nhiều nhà khoa học nổi tiếng, chuyên gia đầu ngành và nhiều cán bộ lãnh đạo cấp cao của Đảng và Nhà nước, cán bộ quản lý các ngành đã từng học tập, công tác và trưởng thành.

Chủ tịch nước Trần Đức Lương chúc mừng ĐHQGHN

Với mô hình tổ chức của một đại học tiên tiến, đa ngành, đa lĩnh vực và cơ chế quản lý tự chủ, tự chịu trách nhiệm trong mọi hoạt động, Đại học Quốc gia Hà Nội là đơn vị dẫn đầu về khoa học cơ bản, về đào tạo chất lượng cao, trình độ cao. Đại học Quốc gia Hà Nội còn là đơn vị đầu tiên được Nhà nước giao nhiệm vụ đào tạo sau đại học, đặc biệt là bậc tiến sĩ khoa học; gần 1/2 tổng số luận án tiến sĩ khoa học được bảo vệ ở trong nước đã được thực hiện tại Đại học Quốc gia Hà Nội; và cũng là đơn vị đầu tiên đưa ra sáng kiến và thực hiện thành công mô hình đào tạo tài năng chất lượng cao, đào tạo hệ trung học phổ thông chuyên về các môn khoa học tự nhiên và ngoại ngữ, hiện đang dẫn đầu về thành tích đào tạo nguồn tài năng trẻ cho đất nước với hàng trăm huy chương các loại tại các kỳ thi Olympic quốc tế.

Cùng với những đóng góp to lớn cho sự nghiệp đào tạo, Đại học Quốc gia Hà Nội còn có những cống hiến quan trọng trong việc xây dựng nền móng cho nền khoa học nước nhà. Hiện nay, Đại học Quốc gia Hà Nội là trung tâm đào tạo dẫn đầu cả nước về thành tích nghiên cứu khoa học cơ bản, gắn kết có hiệu quả các hoạt động khoa học - công nghệ với đào tạo, nhất là đào tạo sau đại học, phục vụ sự nghiệp phát triển kinh tế xã hội và bảo vệ Tổ quốc. Với những thành tích trong hoạt động khoa học công nghệ, hàng chục công trình, cụm công trình khoa học hoặc các nhà khoa học của Đại học Quốc gia Hà Nội đã được Nhà nước tặng Giải thưởng Hồ Chí Minh, Giải thưởng Nhà nước và các giải thưởng quốc tế khác.

Các cơ sở vật chất kỹ thuật như: hệ thống giảng đường, lớp học, phòng thí nghiệm, thư viện, ký túc xá sinh viên tương đối hiện đại và đầy đủ đã và đang được xây dựng, nâng cấp, góp phần đáp ứng ngày càng cao các điều kiện căn bản cho hoạt động đào tạo và nghiên cứu khoa học của cán bộ và sinh viên. Ghi nhận những thành tích, đóng góp to lớn và sự trưởng thành của trường trong một thế kỷ qua Đảng, Nhà nước đã quyết định trao tặng phần thưởng cao quý nhất - Huân chương Sao vàng cho Đại học Quốc gia Hà Nội.

Thay mặt lãnh đạo Nhà nước, tôi nhiệt liệt biểu dương, khen ngợi những thành tích đã đạt được của các thế hệ cán bộ, thầy cô giáo và sinh viên Đại học Quốc gia Hà Nội.

Thưa các đồng chí,

Thưa các vị khách quý!

Đại hội lần thứ X của Đảng khẳng định “sớm đưa đất nước ra khỏi tình trạng kém phát triển và phấn đấu đến năm 2020 nước ta cơ bản trở thành một nước công nghiệp theo hướng hiện đại”. Trong sự nghiệp trọng đại này, đào tạo nguồn nhân lực có chất lượng và trình độ cao đủ khả năng nắm bắt, vận dụng nhanh, có hiệu quả các tiến bộ khoa học công nghệ tiên tiến phục vụ yêu cầu của sự nghiệp công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước và hội nhập kinh tế quốc tế có ý nghĩa cực kỳ quan trọng, mang tính quyết định.

Thực tiễn 20 năm đổi mới ở nước ta, Đảng và Nhà nước đã quan tâm ngày càng sâu sắc và đầy đủ hơn vai trò quyết định của nguồn lực con người, đặc biệt là yếu tố chất lượng của nguồn nhân lực được đào tạo; bởi đó là yếu tố quyết định đối với sự phát triển kinh tế - xã hội. Trí tuệ của con người ngày càng phát triển có tác động mạnh mẽ nhất đối với phát triển và tiến bộ xã hội. Để nâng cao hàm lượng trí tuệ của con người thì các biện pháp về giáo dục và đào tạo luôn đóng vai trò hết sức quan trọng. Đảng và Nhà nước đã khẳng định “đầu tư cho giáo dục là đầu tư cơ bản quan trọng nhất cho sự phát triển toàn diện của đất nước”, “gắn chiến lược phát triển giáo dục với chiến lược phát triển khoa học – công nghệ” và “chiến lược phát triển kinh tế – xã hội” trở thành niệm vụ trọng yếu và cấp bách, có ý nghĩa quyết định đến tương lai phát triển đất nước.

Nhiệm vụ trọng yếu và cấp bách này có quan hệ trực tiếp tới nền giáo dục đại học của cả nước, trong đó Đại học Quốc gia Hà Nội và các trường đại học trọng điểm khác phải phấn đấu giữ vai trò nòng cốt.

Thưa các đồng chí,

Thưa các vị khách quý !

Đảng và Nhà nước luôn tin tưởng và mong đợi ở Đại học Quốc gia Hà Nội những thành tựu đặc biệt xuất sắc trong giai đoạn phát triển mới, xứng đáng là một trung tâm đại học hàng đầu của nền giáo dục đại học hiện đại Việt Nam, góp phần xứng đáng trong sự nghiệp đưa nước ta ra khỏi tình trạng kém phát triển, thực hiện thắng lợi Nghị quyết Đại hội lần thứ X của Đảng.

Nhân dịp về dự Lễ kỷ niệm 100 năm ngày thành lập và đón nhận phần thưởng cao quý - Huân chương Sao vàng - của Đại học Quốc gia Hà Nội, tôi muốn gợi ý và trao đổi một số vấn đề để tập thể các giáo sư, các nhà giáo, cán bộ, sinh viên Đại học Quốc gia Hà Nội cùng nghiên cứu và thực hiện cho tốt:

Một là, để thực hiện nhiệm vụ cao cả của một trung tâm đại học hàng đầu của cả nước, góp phần thực hiện thắng lợi mục tiêu, chiến lược về giáo dục đại học đã được xác định trong Nghị quyết Đại hội X của Đảng, trong thời gian tới, Đại học Quốc gia Hà Nội cần phải phát huy hơn nữa sức mạnh tổng hợp, trước hết là thế mạnh đặc thù về khoa học cơ bản và cơ cấu đa ngành, liên ngành. Cần phải sáng tạo, năng động và chủ động hơn nữa để tạo ra những đột phá mới làm chuyển biến mạnh mẽ chất lượng đào tạo và nghiên cứu khoa học, trước hết là những ngành mũi nhọn; gắn kết chặt chẽ giữa đào tạo và nghiên cứu khoa học để trong tương lai không xa, đến năm 2010, Đại học Quốc gia Hà Nội phát triển theo định hướng đại học nghiên cứu đạt trình độ ngang tầm với các đại học tiên tiến trong khu vực, trong đó có một số ngành, chuyên ngành đạt trình độ quốc tế.

Hai là, Đại học Quốc gia Hà Nội cần đặc biệt quan tâm đổi mới mạnh mẽ cả chương trình, nội dung, phương pháp dạy - học, tổ chức quá trình dạy - học, kiểm tra - đánh giá, quốc tế hoá quy trình đào tạo để đáp ứng yêu cầu đào tạo chất lượng cao, trình độ cao, đào tạo tài năng, nhân tài cho đất nước. Tôi mong rằng, trong tương lai không xa các chương trình đào tạo đạt chuẩn mực chất lượng khu vực, quốc tế giữ vai trò chủ đạo trong hệ thống các chương trình đào tạo của Đại học Quốc gia Hà Nội. Đại học Quốc gia Hà Nội cần nghiên cứu, đề xuất với Đảng và Nhà nước những luận cứ khoa học và thực tiễn cho việc hoạch định chính sách, đảm bảo cho công tác đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao và nhân tài được thực hiện có hiệu quả cao nhất trong điều kiện cụ thể của nước ta.

Ba là, Đại học Quốc gia Hà Nội cần phát huy và khai thác tốt hơn nữa các thế mạnh về tiềm năng khoa học cơ bản trong các lĩnh vực khoa học tự nhiên, khoa học xã hội và nhân văn; ngoại ngữ; tổ chức thực hiện nhiều chương trình, dự án, đề tài khoa học - công nghệ góp phần giải quyết có hiệu quả những vấn đề do thực tiễn cuộc sống đặt ra. Cần kết hợp chặt chẽ giữa đào tạo với nghiên cứu khoa học và triển khai ứng dụng giữa khoa học tự nhiên và khoa học xã hội - nhân văn, giữa khoa học - công nghệ, góp phần tích cực tạo nguồn nhân lực chất lượng cao và bồi dưỡng nhân tài về khoa học công nghệ cho đất nước. Đại học Quốc gia Hà Nội cũng cần khai thác tốt hơn nữa thế mạnh của mình về tiềm năng khoa học - công nghệ, tập trung giải quyết có hiệu quả các vấn đề được đặt ra từ phát triển kinh tế xã hội, an ninh - quốc phòng, thiết thực phục vụ cho sự nghiệp công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước. Cần tăng cường hợp tác, liên kết với các cơ sở đào tạo, nghiên cứu, sản xuất trong nước và quốc tế, thúc đẩy nghiên cứu - ứng dụng và chuyển giao công nghệ, góp phần tạo ra ngày càng nhiều công nghệ mới, sản phẩm mới cho sản xuất và đời sống xã hội. Tôi mong rằng, những sản phẩm khoa học - công nghệ của Đại học Quốc gia Hà Nội sẽ mang đậm dấu ấn đặc trưng Đại học Quốc gia Hà Nội, đồng thời những sản phẩm đó là sự kết tinh hàm lượng trí tuệ của các nhà khoa học trong sự hợp tác có hiệu quả với các nhà khoa học trong nước và quốc tế. Phấn đấu để Đại học Quốc gia Hà Nội trở thành điểm đến hấp dẫn của các nhà khoa học có uy tín trong và ngoài nước.

Bốn là, đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ cán bộ nói chung, cán bộ giảng dạy nói riêng, đáp ứng yêu cầu phát triển các trung tâm đào tạo và nghiên cứu khoa học, cung cấp nguồn nhân lực chất lượng cao, trình độ cao và góp phần phát hiện, đào tạo nhân tài cho đất nước là vấn đề vừa cấp bách, vừa lâu dài đối với Đại học Quốc gia Hà Nội . Yêu cầu về chất lượng, trình độ cán bộ cũng như về số lượng cán bộ và hiện thực hoá yêu cầu ấy trong điều kiện thực tiễn của Đại học Quốc gia Hà Nội cần phải gắn với hệ thống quan điểm, đường lối chính sách của Đảng về công tác cán bộ có ý nghĩa quyết định cho việc định hướng xây dựng và phát triển Đại học Quốc gia Hà Nội.

Năm là, Đại học Quốc gia Hà Nội không chỉ phấn đấu là một trong những trung tâm đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao, trình độ cao, bồi dưỡng nhân tài cho đất nước, mà bằng thực tiễn và thông qua thực tiễn sinh động của các hoạt động đào tạo, nghiên cứu khoa học của mình, Đại học Quốc gia Hà Nội cần phấn đấu xứng đáng với vai trò nòng cốt trong hệ thống giáo dục đại học nước nhà, cùng với các cơ quan chức năng tư vấn cho Đảng và Nhà nước về các chủ trương, chính sách phát triển giáo dục và khoa học, xây dựng nền giáo dục đại học và khoa học Việt Nam đạt trình độ ngang tầm các nước tiên tiến trong khu vực và trên thế giới.

Sáu là, học tập, nâng cao sự hiểu biết và trình độ là sự đòi hỏi, là trách nhiệm thường xuyên của mỗi người, nhất là với thế hệ trẻ. Tôi mong mỗi sinh viên Đại học Quốc gia Hà Nội nói riêng và các trường chuyên nghiệp trong cả nước nói chung cần xác định rõ mục đích phấn đấu trong học tập, xây dựng cho mình những ước mơ, hoài bão trong nghiên cứu khoa học. Điều hết sức quan trọng đối với sinh viên là học tập, nghiên cứu khoa học phải luôn có sự liên hệ giữa lý luận và thực tiễn cuộc sống đang diễn ra rất sinh động hàng ngày để có giải pháp phù hợp nhất cho thực tiễn. Bên cạnh việc học tập, tôi rất mong mỏi nhà trường và các em thực sự coi trọng công tác giáo dục, rèn luyện về mặt tư tưởng, đạo đức, lối sống. Trước yêu cầu của sự nghiệp cách mạng trong giai đoạn mới, mỗi sinh viên chúng ta phải ý thức đầy đủ hơn nữa việc phấn đấu, rèn luyện phẩm chất đạo đức, tinh thần yêu nước và lòng tự tôn dân tộc, ý chí vươn lên, quyết tâm phấn đấu lập thân, lập nghiệp khi ra trường sẽ góp phần cùng toàn Đảng toàn toàn dân đẩy lùi đói nghèo - lạc hậu. Tôi cũng mong các bậc cha mẹ học sinh trong cả nước tích cực kết hợp với nhà trường, tham gia giáo dục con cái, rèn luyện đạo đức lý tưởng tốt đẹp, ngăn chặn có hiệu quả những tiêu cực và tệ nạn xã hội đang có nguy cơ xâm nhập vào các trường.

Nhân đây, tôi đề nghị các đồng chí lãnh đạo các bộ, ban ngành Trung ương, thành phố Hà Nội và các địa phương cần có sự quan tâm đặc biệt để đầu tư, hỗ trợ thích đáng và tạo điều kiện thuận lợi cả về tổ chức và cơ chế hoạt động cho các trường đại học nói chung và Đại học Quốc gia Hà Nội nói riêng, xem đây là đầu tư cho đào tạo nguồn nhân lực tài năng, nhân tố quyết định của sự phát triển đất nước trong bất cứ giai đoạn nào của sự nghiệp cách mạng, đặc biệt trong thời đại phát triển nền kinh tế tri thức và nền văn minh trí tuệ thế kỷ XXI.

Với tinh thần đó, tôi tin tưởng rằng, với sự quan tâm của Đảng và Nhà nước, sự quan tâm tạo điều kiện thuận lợi hơn nữa của các bộ, ngành trung ương và địa phương, với sự nỗ lực phấn đấu của chính mình, Đại học Quốc gia Hà Nội tiếp tục vững bước xây dựng và phát triển, đạt nhiều thành tựu to lớn hơn nữa trong đào tạo và nghiên cứu khoa học, góp phần tích cực và có hiệu quả vào sự nghiệp đổi mới, chấn hưng nền giáo dục đại học nước nhà.

Chúc các đồng chí và quý vị đại biểu mạnh khoẻ, hạnh phúc và thành công.