ĐHQGHN thúc đẩy phân cấp, phân quyền trong quản lý nhiệm vụ khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo

Phó Giám đốc ĐHQGHN Phạm Bảo Sơn dự và phát biểu chỉ đạo.

Cùng dự có lãnh đạo Văn phòng, các ban chức năng của ĐHQGHN; lãnh đạo các đơn vị thành viên và trực thuộc ĐHQGHN; đại diện các phòng quản lý khoa học, kế hoạch - tài chính, các trưởng nhóm nghiên cứu mạnh và các nhà khoa học trong toàn ĐHQGHN.

Phó Giám đốc ĐHQGHN Phạm Bảo Sơn phát biểu khai mạc hội nghị

Phát biểu khai mạc hội nghị, PGS.TS. Phạm Bảo Sơn nhấn mạnh, hội nghị được tổ chức trong bối cảnh gắn với quá trình điều chỉnh chiến lược phát triển của ĐHQGHN theo định hướng đại học nghiên cứu, đổi mới sáng tạo đẳng cấp quốc tế, phù hợp với các yêu cầu mới đặt ra trong Luật Khoa học, Công nghệ và Đổi mới sáng tạo năm 2025 cùng các nghị định hướng dẫn thi hành. Theo đó, đổi mới sáng tạo được xác định ngang hàng với khoa học và công nghệ, kéo theo yêu cầu đổi mới tư duy quản lý từ tập trung sang phân cấp, tăng quyền tự chủ cho các đơn vị, thực hiện khoán chi theo đầu ra và đẩy mạnh chuyển đổi số trong quản lý hoạt động KH,CN&ĐMST. Định hướng đầu tư ngân sách cho khoa học và công nghệ tiếp tục được tăng cường, tập trung vào phát triển hạ tầng phòng thí nghiệm và giải quyết các bài toán lớn của quốc gia.

Trong khuôn khổ hội nghị, các tham luận tập trung làm rõ những nội dung trọng tâm liên quan đến mô hình quản lý, phân cấp – phân quyền và các điểm mới trong hệ thống văn bản quản lý nhiệm vụ KH,CN&ĐMST.

Trưởng ban Khoa học & Đổi mới sáng tạo ĐHQGHN Trần Thị Thanh Tú giới thiệu đề xuất mô hình và quy trình phân cấp - phân quyền trong quản lý nhiệm vụ KH&CN tại ĐHQGHN

Trưởng ban Khoa học & Đổi mới sáng tạo ĐHQGHN Trần Thị Thanh Tú đã giới thiệu đề xuất mô hình và quy trình phân cấp - phân quyền trong quản lý nhiệm vụ KH&CN tại ĐHQGHN. Trên cơ sở phân tích, so sánh các mô hình quản lý hiện hành của ĐHQGHN, Bộ Khoa học và Công nghệ, Quỹ NAFOSTED và một số đại học nghiên cứu hàng đầu trên thế giới, Trưởng ban Trần Thị Thanh Tú chỉ rõ những điểm mạnh của ĐHQGHN trong việc gắn kết nghiên cứu với đào tạo sau đại học và đổi mới sáng tạo, đồng thời đề xuất đổi mới mô hình quản lý theo hướng giảm tập trung ở cấp ĐHQGHN, tăng quyền tự chủ cho các đơn vị thành viên, đồng thời phân tách rõ các nhiệm vụ có tính chiến lược, liên ngành với các nhiệm vụ thông thường và nhiệm vụ nội bộ. Trên cơ sở đó, mô hình quản lý theo hướng phân tầng được đề xuất, gắn với việc hoàn thiện quy trình xét chọn, phản biện và quản lý nhiệm vụ, tăng cường tính minh bạch và đẩy mạnh số hóa trong quản lý hoạt động KH&CN.

Phó Trưởng Ban Khoa học và Đổi mới sáng tạo Vũ Tuấn Anh trình bày những điểm mới trong hệ thống pháp luật và dự thảo Quy định quản lý nhiệm vụ KH,CN&ĐMST cấp ĐHQGHN

Trình bày những điểm mới trong hệ thống pháp luật và dự thảo Quy định quản lý nhiệm vụ KH, CN&ĐMST cấp ĐHQGHN, Phó Trưởng Ban Khoa học và Đổi mới sáng tạo Vũ Tuấn Anh phân tích những thay đổi căn bản của Luật Khoa học, Công nghệ và Đổi mới sáng tạo năm 2025 và các nghị định hướng dẫn, đặc biệt là việc thống nhất sử dụng khái niệm “nhiệm vụ KH,CN&ĐMST”, thay cho các khái niệm đề tài, đề án, dự án như trước đây. Ông làm rõ nguyên tắc phân cấp quản lý theo đó không còn nhiệm vụ “cấp cơ sở” sử dụng ngân sách nhà nước, các đơn vị thành viên phải chủ động xây dựng và triển khai nhiệm vụ nội bộ thông qua quỹ phát triển khoa học và công nghệ của đơn vị. Đồng thời, các quy định mới trao quyền tự chủ lớn hơn cho tổ chức chủ trì trong việc quản lý, khai thác kết quả nghiên cứu và tài sản trí tuệ, cũng như thừa nhận và luật hóa việc chấp nhận rủi ro trong nghiên cứu khoa học khi nhiệm vụ đã được triển khai đúng quy trình, đúng quy định.

Phó Trưởng Ban Khoa học và Đổi mới sáng tạo Nguyễn Hà Nam trao đổi về hiện trạng và định hướng quy hoạch hệ thống phòng thí nghiệm của ĐHQGHN

Phó Trưởng Ban Khoa học và Đổi mới sáng tạo Nguyễn Hà Nam trao đổi về hiện trạng và định hướng quy hoạch hệ thống phòng thí nghiệm của ĐHQGHN. Theo đó, ĐHQGHN hiện có các phòng thí nghiệm trọng điểm tập trung chủ yếu vào lĩnh vực công nghệ và chính sách, đóng vai trò quan trọng trong đào tạo sau đại học và nghiên cứu liên ngành. Trên cơ sở đó, ĐHQGHN định hướng đến năm 2030 sẽ hình thành các trung tâm xuất sắc, tập trung vào các cụm lĩnh vực mũi nhọn như công nghệ số và trí tuệ nhân tạo, năng lượng – môi trường và y sinh, nhằm tạo nền tảng cho các nghiên cứu có tầm ảnh hưởng và khả năng chuyển giao cao.

TS. Lê Xuân Hải, Trường Quốc tế trình bày khung thiết kế Quy định về liêm chính học thuật trong ĐHQGHN

Đại diện các nhà khoa học của ĐHQGHN, TS. Lê Xuân Hải, Trường Quốc tế đã trình bày khung thiết kế Quy định về liêm chính học thuật trong ĐHQGHN, trong đó làm rõ cách tiếp cận mới của ĐHQGHN trong xây dựng văn bản quản lý liêm chính học thuật. Thay vì chỉ tập trung vào kiểm soát và xử lý vi phạm, quy định được thiết kế theo hướng xây dựng văn hóa liêm chính, kiến tạo môi trường học thuật minh bạch, đề cao trách nhiệm giải trình, tôn trọng quyền sở hữu trí tuệ và thích ứng với bối cảnh gia tăng ứng dụng công nghệ số và trí tuệ nhân tạo trong hoạt động học thuật.

Phó Hiệu trưởng Trường ĐH Khoa học Tự nhiên Trần Quốc Bình đề nghị cần một cơ chế quản lý khoa học thực chất, lấy con người và kết quả làm trung tâm

Hiệu trưởng Trường ĐH Kinh tế Lê Trung Thành cho rằng cần làm rõ quy trình xây dựng Quỹ phát triển KH&CN tại đơn vị để có cơ sở pháp lý sử dụng ngân sách hiệu quả

Phó Hiệu trưởng Trường ĐH Khoa học Xã hội và Nhân văn Đặng Thị Thu Hương kiến nghị bổ sung Ban Chủ nhiệm các chương trình KHCN trọng điểm để thúc đẩy đề xuất nhiệm vụ

Phó Hiệu trưởng Trường ĐH Luật cho biết, Nhà trường sẵn sàng phối hợp xây dựng khung thể chế về sử dụng AI và quản trị rủi ro học thuật để áp dụng mẫu cho toàn ĐHQGHN

Hội nghị đã ghi nhận nhiều ý kiến từ đại diện các đơn vị thành viên, các phòng quản lý khoa học và nhà khoa học trong ĐHQGHN, tập trung làm rõ những vướng mắc thực tiễn trong triển khai nhiệm vụ KH,CN&ĐMST, đặc biệt là vấn đề phân cấp quản lý, cơ chế tài chính, quy trình xét chọn và nghiệm thu nhiệm vụ, cũng như việc bảo đảm liêm chính học thuật trong bối cảnh mới. Các ý kiến đều thống nhất cao với định hướng tăng cường phân quyền, số hóa quy trình quản lý và hoàn thiện khung pháp lý nội bộ, đồng thời đề nghị các văn bản quy định cần được thiết kế rõ ràng, dễ áp dụng và phù hợp với đặc thù của từng lĩnh vực khoa học.

Kết luận hội nghị, Phó Giám đốc ĐHQGHN Phạm Bảo Sơn khẳng định, việc phổ biến kịp thời các chính sách, pháp luật mới và lấy ý kiến rộng rãi đối với các dự thảo văn bản quản lý là bước đi cần thiết nhằm hoàn thiện cơ chế quản lý hoạt động KH,CN&ĐMST trong toàn hệ thống

Kết luận hội nghị, Phó Giám đốc ĐHQGHN Phạm Bảo Sơn khẳng định, việc phổ biến kịp thời các chính sách, pháp luật mới và lấy ý kiến rộng rãi đối với các dự thảo văn bản quản lý là bước đi cần thiết nhằm hoàn thiện cơ chế quản lý hoạt động KH,CN&ĐMST trong toàn hệ thống.

Các tham luận và ý kiến trao đổi tại hội nghị là cơ sở quan trọng để tiếp tục hoàn thiện các dự thảo quy định, bảo đảm tính thống nhất với pháp luật hiện hành, đồng thời tạo điều kiện thuận lợi cho các đơn vị và nhà khoa học trong triển khai hoạt động nghiên cứu, đổi mới sáng tạo, góp phần nâng cao hiệu quả quản lý, thúc đẩy nghiên cứu khoa học, đổi mới sáng tạo và khẳng định vai trò, vị thế của ĐHQGHN trong hệ thống giáo dục đại học và khoa học công nghệ của cả nước.