|
Tôi vô cùng biết ơn và vinh dự được nhận Bằng Tiến sĩ Danh dự do ĐHQGHN trao tặng sáng hôm nay. Tôi đã làm việc với các đồng nghiệp tại ĐHQGHN 10 năm, và tôi đánh giá rất cao các điều kiện mà ĐHQGHN đã mang đến cho tôi, các đồng nghiệp và sinh viên của tôi. Tôi đặc biệt nghĩ tới những người mà tôi làm việc gần gũi nhất, đặc biệt là GS. Phú, GS. Tú, GS. Chu, GS. Văn, GS. Hồng và những người đã tới Trường Đại học Connecticut. Tôi ghi nhận và cảm ơn các đồng nghiệp của Trường Đại học Connecticut, đặc biệt là GS. Hoffman và GS. Jensen, hôm nay cũng có mặt tại đây, và GS. Peppard, không có mặt ở đây ngày hôm nay, nhưng là người bạn rất gần gũi của nhiều người trong số các quý vị có mặt ở đây hôm nay. Tôi xin cám ơn các em sinh viên, nguồn cảm hứng cho tất cả những công việc chúng ta đang làm. Và tôi cũng xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc đối với Chính phủ Mỹ đã giúp đỡ cho chương trình hợp tác giữa ĐHQGHN và Trường Đại học Connecticut. Chính phủ Mỹ dành sự giúp đỡ cho giáo dục đại học và nghiên cứu khoa học, đặc biệt là giáo dục quốc tế nhiều hơn bất cứ chính phủ nào trên thế giới. Tôi rất hạnh phúc được tham gia một phần trong công việc này, và rất hạnh phúc vì sinh viên và các học giả Việt Nam có thể tham gia chương trình này.
Lần đầu tiên tôi đến Hà Nội năm 1997, tìm hiểu khả năng thực hiện chương trình khoa học ở đây cho sinh viên Trường Đại học Connecticut. Chính trong cuộc viếng thăm mà tôi được giới thiệu làm việc với GS. Tú và chính từ buổi làm việc may mắn ấy, rất nhiều chương trình đã ra đời, đã mang đến quan hệ hợp tác thân thiết giữa hai đại học chúng ta. Trong suốt 10 năm thực hiện chương trình, 13 cán bộ giảng dạy của ĐHQGHN đã có mặt tại Trường Đại học Connecticut, tham dự hội thảo, thăm quan lớp học, giảng dạy cho sinh viên của chúng tôi, gặp gỡ trao đổi với giảng viên và cán bộ quản lý và cùng thực hiện các dự án với chúng tôi. 5 giảng viên và cán bộ của ĐHQGHN và nhiều giáo viên trung học Hà Nội đã đến thăm trường chúng tôi. 8 giảng viên của Trường Đại học Connecticut đã đến thăm ĐHQGHN với tư cách là cán bộ tham gia chương trình, và 6 người khác cũng đã đến Hà Nội theo các chương trình khác của Trường Đại học Connecticut. GS. Peppard là giảng viên theo chương trình Fulbright và cũng là học giả cao cấp của Fulbright trong lĩnh vực kinh tế tại ĐHQGHN. Các GS. Jensen và Peppard đang tham gia nghiên cứu quan trọng về các thành phần kinh tế nhỏ của kinh tế khu vực, và trong công việc hai giáo sư này hợp tác rất chặt chẽ với các học giả trẻ của ĐHQGHN. Chúng tôi đã chứng kiến sự phát triển của Bộ môn Khoa học Chính trị dưới sự lãnh đạo của GS. Phú, với mong muốn trở thành bộ phận quan trọng của ĐHQGHN. Sinh viên của ĐHQGHN đã học tập tại Trường Đại học Connecticut, và và hơn 150 sinh viên của Trường Đại học Connecticut đã học tập tại Hà Nội. Bắt đầu từ chính buổi gặp mặt đầu tiên giữa GS. Tú và tôi cách đây 10 năm, mối liên kết giữa hai đại học chúng ta ngày hôm nay trở nên sâu sắc và bền vững.
Phần lớn công việc của chúng tôi ở đây liên quan đến khoa học xã hội. Trong thời đại phát triển của kinh tế và khoa học công nghệ, khoa học xã hội trở nên đặc biệt quan trọng. Tất cả chúng ta đều biết rằng cùng với sự phát triển của kinh tế và tiến bộ khoa học công nghệ, nhiều vấn đề xã hội sẽ nảy sinh. Các thành phố phát triển. Thêm nhiều đường phố và giao thông. Nhiều người tạm biệt gia đình và hàng xóm để đến các thành phố mới. Đôi khi những người trẻ tuổi để mất đạo đức và tội phạm xuất hiện. Đôi khi xuất hiện sự bất bình đẳng bởi vì một số người trở nên giầu rất nhanh, trong khi những người khác vẫn còn nghèo. Có một vài vấn đề chúng ta nghiên cứu và dạy cho sinh viên. Điều quan trọng là chúng ta làm việc tốt và đóng góp nhiều hơn cho xã hội. Bởi vậy, ở một đại học quốc tế hiện đại, các nhà khoa học xã hội cần phải ghi nhớ ba nguyên tắc sau đây:
Nguyên tắc thứ nhất là tính ham hiểu biết. Thế giới khoa học liên quan đến sản xuất và chuyển giao kiến thức. Rất thú vị là phần lớn kiến thức về thế giới của chúng ta còn chưa rõ ràng đã đến với chúng ta do tính ham hiểu biết của ai đó. Chúng ta biết khá nhiều về vũ trụ ngày nay bởi vì cách đây nhiều thế kỷ, một vài người đã tìm các câu trả lời cho các câu hỏi rất giản đơn một cách nghiêm túc: Tại sao Mặt trời mọc ở đằng đông? Tại sao các vật lại rơi xuống đất?
Trong khoa học xã hội, chúng ta cũng đã xây dựng được các hệ thống kiến thức lớn lao từ các câu hỏi đơn giản bởi sự ham hiểu biết. Tại sao lụa lại đắt hơn bông? Tại sao tội phạm ở thành phố lại nhiều hơn ở nơi khác ?
Một đại học tồn tại với mục đích là làm cho sinh viên ham hiểu biết, nhìn xung quanh họ và đặt ra các câu hỏi đơn giản về những điều họ quan quan sát thấy.
Nguyên tắc thứ hai là chân lý. Theo đuổi chân lý dường như là điều đơn giản. Tuy nhiên, trong thế giới khoa học, điều đó có nghĩa là chúng ta phải tuân theo một loại kỷ luật nào đó. Có nghĩa là chúng ta không được lười nhác về mặt tri thức. Chúng ta không chấp nhận những giải thích dựa trên sự mê tín, truyền thống, giáo điều hoặc định kiến. Có nghĩa là chúng ta phải quan sát thế giới một cách kỹ lưỡng, có tính phê phán và phân tích những quan sát một cách nghiêm khắc và lô gích.
Chúng ta thực hiện tốt hai nguyên tắc đầu tiên, sau đó chúng ta phải chuẩn bị thực hiện nguyên tắc thứ ba: lòng dũng cảm. Bởi vì nếu chúng ta ham hiểu biết, chúng ta sẽ phát hiện ra những chân lý mới mẻ về thế giới của chúng ta, chúng ta phải sẵn sàng đối mặt với những chân lý đó, giải thích và bảo vệ chúng cho dù chúng là gì đi nữa. Đấy là công việc thực sự của một đại học. Để trở thành một cộng đồng nơi các học giả - sinh viên và giảng viên cùng nhau thẳng thắn đưa ra các câu hỏi nghiêm túc bởi tính ham hiểu biết của họ, khát vọng chính đáng để biết được cái gì là sự thật; nói, viết và dạy những gì theo chuẩn mực mang tính học thuật và sự phê bình cởi mở của cộng đồng học giả.
ĐHQGHN đang lớn mạnh và đang tìm kiếm vị trí của mình trong cộng đồng khoa học quốc tế. Sẽ không có con đường chắc chắn nào trong việc kiếm tìm vị trí vinh dự nếu không tôn trọng 3 nguyên tắc: tính ham hiểu biết, chân lý và dũng cảm. Tôi hy vọng rằng công việc mà chúng ta đã và đang cùng nhau cộng tác ở đây đã góp phần vào việc thực hiện mục đích đó. Đối với tôi, làm việc cùng với giảng viên và cán bộ quản lý của một Đại học đầy tham vọng này chính là niềm tự hào và mang đầy ý nghĩa.
Xin trân trọng cảm ơn.
|
