GS.TSKH Vũ Minh Giang – Chủ tịch Hội đồng đã chủ trì phiên họp.

Tại phiên họp, các đại biểu tập trung vào bàn thảo nhiều vấn đề xoay quanh nội dung “Hướng nghiên cứu ưu tiên và phát triển các nhóm nghiên cứu mạnh đạt chuẩn quốc tế” của ĐHQGHN. Đây được coi là một trong những hoạt động nhằm tiếp tục thúc đẩy và phát triển hoạt động nghiên cứu khoa học của ĐHQGHN.

Trong báo cáo đề dẫn do GS.TS Nguyễn Cao Huần – Trưởng ban Khao học Công nghệ có nêu rõ: Nhóm nghiên cứu không phải là một đơn vị hành chính mà là đơn vị cấu trúc cơ sở của trường đại học nghiên cứu. Sự hình thành và phát triển của nhóm nghiên cứu nhằm đáp ứng nhu cầu tạo ra sản phẩm khoa học đỉnh cao theo định hướng ưu tiên và sự đòi hỏi của nhu cầu thực tiễn. Nhóm nghiên cứu có thể xuất phát từ đơn vị nhưng không nhất thiết giới hạn trong phạm vi một đơn vị. Hiện nay, Đại học Quốc gia Hà Nội có nhiều nhóm nghiên cứu được hình thành nhưng khác nhau về quy mô, tầm ảnh hưởng và quá trình phát triển.

Trên cở sở tổng hợp thông tin đề xuất của các đơn vị, trong năm 2008 có 31 nhóm nghiên cứu của Đại học Quốc gia Hà Nội trình đề cương và đề xuất 16 hướng nghiên cứu mũi nhọn, trọng điểm tập trung vào 6 lĩnh vực chính: Toán, Vật lý, Hóa học, Sinh học, các Khoa học Trái đất – Môi trường và Kinh tế. Trong số này có 2 nhóm nghiên cứu có chủ trì là nhà khoa học nữ.

Tại phiên họp, các đại biểu cũng nghe và thảo luận nhiều nội dung trong các báo cáo tham luận của GS.TS Trương Quang Học, GS.TSKH Nguyễn Hoàng Lương, GS.TS Nguyễn Quang Ngọc và PGS.TS Phùng Xuân Nhạ.

Các đại biểu đã đóng góp nhiều ý kiến về các nội dung trong báo cáo đề dẫn và bổ sung thêm nhiều thông tin quý báu, hữu ích liên quan đến các tiêu chí đánh giá nhóm nghiên cứu mạnh đạt chuẩn quốc tế và quy chế vận hành để phát huy được tối đa tiềm lực nghiên cứu của các nhóm nghiên cứu.

Phát biểu tại phiên họp, GS.TSKH Đào Trọng Thi – Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, Xã hội, Thanh Thiếu niên và Nhi đồng Quốc hội, Ủy viên Hội đồng Khoa học và Đào tạo ĐHQGHN nhấn mạnh đến thế mạnh của ĐHQGHN là nghiên cứu khoa học cơ bản. Ông cho rằng ĐHQGHN có nhiều hướng nghiên cứu ưu tiên khác nhau nhưng vị trí của nghiên cứu khoa học cơ bản là không thể thay thế và là ưu điểm vượt trội. Nghiên cứu khoa học cơ bản chính là bản sắc tạo nên hình ảnh của ĐHQGHN và là hướng nghiên cứu mà các đơn vị nghiên cứu, đào tạo khác không thể so sánh.

Hiện xã hội và các cơ quan quản lý đang có sự chuyển biến mạnh mẽ trong nhận thức tư duy về nghiên cứu khoa học cơ bản. Đó chính là yếu tố thuận lợi, khích lệ ĐHQGHN tiếp tục ưu tiên đầu tư phát triển khoa học cơ bản đạt trình độ quốc tế bên cạnh các hướng nghiên cứu trọng điểm khác.

Với tính đặc thù của nghiên cứu khoa học cơ bản, ông nhấn mạnh về việc nghiên cứu khoa học cơ bản là phải đạt ngay trình độ quốc tế vì không có chuyện nghiên cứu khoa học cơ bản trình độ quốc gia. Ông lưu ý các nhà khoa học phải thật sự chú ý đến việc đăng tải kết quả nghiên cứu trên các tạp chí uy tín thế giới và gắn nghiên cứu với đào tạo sau đại học đạt trình độ quốc tế.

Bên cạnh đó, GS.TSKH Đào Trọng Thi cho rằng nhóm nghiên cứu là sự tập hợp tự nguyện của các cá nhân và tự nhiên về mặt khoa học nên vai trò của người đứng đầu là đặc biệt quan trọng. Người đứng đầu có vị trí tiên quyết trong việc xác định hướng nghiên cứu và hình thành nhóm nghiên cứu. GS.Thi đồng thời nhấn mạnh đến các yếu tố tác động đến hoạt động nghiên cứu của các nhóm đó là trang thiết bị, máy móc và phòng thí nghiệm hiện đại. Theo ông không thể có một kết quả nghiên cứu mới, tốt, chuẩn xác nếu không có các phòng thí nghiệm hiện đại.

Tiếp đó các đại biểu cũng nghe phát biểu của GS.TS Mai Trọng Nhuận – Giám đốc ĐHQGHN, ủy viên Hội đồng. Ông cho rằng một trong những lý do các nhóm nghiên cứu hiện có phát triển chưa tương xứng với tiềm lực là do chưa có một văn bản tạo hành lang pháp lý để các nhóm phát huy hiệu quả tối đa. Ông đặc biệt nhấn mạnh đến việc nghiên cứu đạt trình độ quốc tế phải gắn với các bài báo quốc tế và sản phẩm trình độ quốc tế. Thời gian tới, ĐHQGHN sẽ lựa chọn một số nhóm nghiên cứu và xác định hướng nghiên cứu ưu tiên để đầu tư sau đó sẽ nhân rộng và phát triển mô hình.

Trên cơ sở báo cáo đề dẫn và các ý kiến thảo luận của các thành viên Hội đồng và các đại biểu, Chủ tịch Hội đồng GS.TSKH Vũ Minh Giang đã tổng kết về các nội dung liên quan. Ông đã nhấn mạnh đến nhiệm vụ trước mắt của ĐHQGHN là phải rà soát hoạt động của các nhóm nghiên cứu hiện có, xác định hướng nghiên cứu ưu tiên để định hướng các nhóm hoạt động có hiệu quả.

Trong khuôn khổ của phiên họp, các đại biểu đã nghe các quyết định liên quan đến việc bổ sung nhân sự thành viên Hội đồng.