Đây là một cuốn sách mà khi cầm lên người ta không muốn đặt xuống nếu chưa đọc đến chữ cuối cùng, nhưng đặt xuống rồi thì sức ám ảnh của nó vẫn tràn ngập tâm trí. Nỗi kinh ngạc và sợ hãi, nỗi đau đớn và tái tê buồn, hay sự bao dung đầy nhân bản hàm chứa trong cuốn tiểu thuyết đã chấn động tâm hồn người đọc từ thế hệ này sang thế hệ khác, từ quốc gia này sang quốc gia khác. Xuất bản lần đầu năm 1942, tiểu thuyết đã gây tiếng vang lớn. Năm 1998, nó được tái phát hiện ở Ý, ngay lập tức trở thành "Cuốn sách thành công nhất của năm", hiện đã được tái bản lần thứ 35! Ở Anh, Đức, hàng chục vạn bản sách đã bán hết. Và rồi tiểu thuyết đã có một cuộc du hành ngoạn mục qua nhiều ngôn ngữ khác nhau.  

Chỉ vẻn vẹn chừng 200 trang sách, tác phẩm có một cốt truyện không thể đơn giản hơn. Sau 41 năm biệt xứ, Konrád trở về gặp Henrik, người bạn thân thiết từ thuở thiếu thời để làm một bị cáo chờ phán xét. Đêm ấy, bên ngọn nến nhỏ, họ đối mặt với quá khứ. Qua dòng hồi tưởng và những độc thoại của ông tướng Henrik, những ngày tháng cũ hiện về thật sắc nét về một tình bạn gắn bó tưởng không thể tách rời. Nhưng rồi trong một cuộc đi săn, Konrád đã nâng súng nhằm vào Henrik từ phía sau. Vị tướng cảm thấy được điều đó. Konrád không đủ can đảm bóp cò, ngay hôm sau anh bỏ đi biệt xứ. Henrik khi ấy mới phát hiện ra mối tình giữa Krisztina vợ mình với Konrád, và việc nhằm bắn ông là một âm mưu. Rồi Krisztina chết trong câm lặng, còn Henrik sống và chờ đợi bữa tiệc cuối cùng.

Trong bữa tiệc khốc liệt và bi thương này, tình bạn, tình yêu, và sự phản bội đã được đặt lên bàn. Hai người còn lại phải trả lời câu hỏi: Cái gì khiến họ trở nên như vậy?

Là số phận chăng, kẻ trái khoáy đã ràng buộc những con người khác biệt bằng tình bạn và tình yêu. Bởi vì Henrik thuộc về một thế giới sáng sủa và trật tự, còn Konrád và Krisztina thuộc một thế giới khác, bí ẩn tinh tế, nguy hiểm, với âm nhạc và sức mạnh tiềm ẩn khủng khiếp, với những tâm hồn luôn muốn lật tung tất cả những thứ gọi là luật lệ mà những kẻ khác đang ra sức giữ gìn.

Hay chính con người tự đẩy nó vào bi kịch? Cả đời mình truy tìm sự thật, không phải về sự phản bội, mà sự thực về con người, Henrik đã nhận ra: "Ý nghĩa cuộc sống không gì khác ngoài một nỗi đam mê, một ngày nào đó chế ngự trái tim, linh hồn và thể xác của chúng ta, và nỗi đam mê ấy cháy mãi đến khi ta chết". Konrád và Krisztina đam mê tình yêu, âm nhạc và cái thế giới bí ẩn của họ. Còn điều Henrik đam mê là sự thực mãnh liệt về con người. Khi những ngọn nến cháy tàn (hình ảnh biểu tượng của đời người, hay hành trình nhận thức), ta gặp cái cười mãn nguyện của Henrik, bởi ông đã thấu hiểu rằng con người không đam mê là không sống, dù đó là đam mê tội lỗi. Thấu hiểu để từ đó bao dung: Henrik không dồn đuổi bạn mình tới lời thú tội cuối cùng và ném vào lò cuốn nhật ký của Krisztina, thứ mà với nó, vợ ông không bao giờ dối trá. Henrik đã tha thứ, không chỉ cho hai kẻ tội lỗi kia, mà là tha thứ cho con người.

Trong Những ngọn nến cháy tàn, thủ pháp phân tích tình cảm, cảm xúc của Márai Sador tinh tế đến mức kinh ngạc: ông nắm bắt được những chuyển động cực kỳ tinh vi của tâm lý nhân vật. Người đọc cũng bị chinh phục bởi dòng suy tưởng, triết lý sâu sắc về con người của ông hoà quyện trong một thứ văn chương sang trọng, tinh tế, tuôn chảy mãnh liệt nơi đầu bút.

Ra đời trong lúc Thế Chiến II đang diễn ra khốc liệt nhất ở châu Âu và Hungary, cuốn sách mỏng mảnh này vang vọng những hợp âm của thời cuộc: sự đảo lộn các giá trị, hiện thực bất trắc, trạng thái hoang mang tập thể, nỗi cô đơn của con người, mặc cảm lưu đày, sự khao khát những giá trị tuyệt đối v.v..

Nhưng ở tầng sâu nhất, Những ngọn nến cháy tàn chứa đựng những vấn đề lớn lao vĩnh cửu của con người. Márai đã khắc hoạ hình ảnh con người như một câu hỏi lớn, nó man dại nhưng yếu ớt, dũng cảm mà đáng thương, suốt đời khắc khoải về giá trị sống. Tất cả đã khiến Những ngọn nến cháy tàn trở thành một trong số những tiểu thuyết xúc động nhất về con người.